Pliszka Cytrynowa

Gatunek ten wielkością i proporcjami zbliżony jest do spokrewnionej Pliszki Żółtej. Upierzenie dorosłego samca Pliszki Cytrynowej w szacie godowej jest bardzo  charakterystyczne – w tym też czasie dymorfizm płciowy jest najbardziej wyraźny. Uwagę zwraca cytrynowożółta głowa, pierś oraz spód ciała. Widoczny na karku, głęboko czarny pasek rozmywa się łącząc ze stalowopopielatym płaszczykiem. Długi, czarny ogon Pliszki Cytrynowej jest biało obrzeżony. Cechą wspólną, niezależnie od pory roku i płci, są dwa, dość wyraźne białe paski na pokrywach skrzydłowych. W okresie zimowym samczyk i samiczka wyglądają bardzo podobnie. Zanika czarny pasek na karku, a żółty spód ciała, podobnie jak głowa, bledną i szarzeją. Na piersi mogą się pojawić drobne ciemne kropki. W ubarwieniu młodych ptaków dominuje szarość, pierś i czoło często są żółtopłowe.

Jak rozpoznać Pliszkę Cytrynową po głosie?

W czasie zwykłej komunikacji ptak ten odzywa się tslie a alarmujące i głośne dźwięki to często powtarzane, proste oraz rozdzierające tsriip. Głos kontaktowy, ostrzegawczy i używany w locie jest zbliżony do brzmienia Pliszki Żółtej. Piosenka, która składa się z kilku prostych sylab, przeważnie śpiewana jest z czubka krzewiastej wierzby lub innego krzewu – trochę dłuższa w locie tokowym – podobna jest do melodii Pliszki Siwej.

Pliszka Cytrynowa zasiedla podmokłe łąki, otwarte torfowiska w pobliżu lasów oraz doliny rzeczne i obrzeża zbiorników wodnych. Najchętniej zamieszkuje tereny bagienne z niską roślinnością oraz z niewielką ilością krzewiastych wierzb.

W Polsce Pliszkę Cytrynową spotkać możemy od niedawna, a jej występowanie ogranicza się do kilku miejsc: przede wszystkim rezerwatu Beka nad Zatoką Pucką, Bagien Biebrzańskich, okolic zbiornika Siemianówka na Narwi. W pozostałych częściach kraju gniazduje sporadycznie i raczej wyjątkowo. Obserwacje tego gatunku można prowadzić od kwietnia do września.

Pliszka Cytrynowa jest ptakiem wędrownym, który na swoje zimowiska odlatuje do południowej Azji (nie do Afryki, jak prawie wszyscy nasi tropikalni migranci). W okresie poza lęgowym prowadzi stadny tryb życia, natomiast w sezonie godowym broni swojego terytorium przed innymi osobnikami. Główne pożywienie to owady i ich larwy, a także inne bezkręgowce. Samiczka Pliszki Cytrynowej swoje gniazdo buduje sama – z mchu, liści i łodyg roślin, wyściółkę stanowi włosie. Całość jest bardzo dobrze ukryta wśród naziemnej roślinności. W gotowym gnieździe od końca kwietnia do czerwca samiczka przystępuje do składania jaj – zwykle w liczbie od 4 do 6, wyjątkowo 7. Wysiaduje je na zmianę z partnerem, przez około 14-15 dni. Także opieką nad pisklętami zajmują się oboje rodzice. Młode ptaki opuszczają gniazdo po upływie 10-12 dni, licząc od momentu wyklucia, a po paru kolejnych uzyskują zdolność lotu. Podczas kolejnego sezonu same przystąpią do lęgów. Pliszka Cytrynowa wyprowadza jeden a czasami dwa lęgi w ciągu sezonu. Pary tworzą związki monogamiczne, zdarzają się przypadki par mieszanych z Pliszką Żółtą.