Atlas ptaków

Rycyk

    Limosa limosa

Piękność na skraju wyginięcia.

Autorka: Joanna Lay

Jak rozpoznać Rycyka?

Rycyk to smukły ptak o długiej szyi, długim prostym dziobie i długich nogach. W szacie godowej głowa i szyja są rdzawe, wierzch głowy nieznacznie ciemniejszy, a nad okiem wyróżnia się biaława brew. Pierś również rdzawa z gęstym ciemnym, poprzecznym prążkowaniem. Brzuch biały, gęsto prążkowany. W locie Rycyk pokazuje się w pełnej krasie – białe szerokie pasy biegnące przez środek skrzydeł kontrastują z ciemnym ubarwieniem pozostałej ich części, a biały kuper z czarnym końcem ogona.

Samice są przeważnie nieznacznie większe od samców i mają jaśniejszą głowę i szyję, a to dlatego, że pozbawione są głębokich rdzawych barw oraz tylko sporadycznie prążkowane. Młodego Rycyka możemy odróżnić po brązowym ubarwieniu wierzchu ciała i gliniasto-żółtawej barwie szyi oraz piersi. Pisklęta mają puch w kolorze cynamonowo-płowym, z ciemno-nakrapianym wierzchem i jasnym podbrzuszem. W szacie spoczynkowej w ubarwieniu Rycyka dominują szarości, a nasada dzioba przybiera kolor różowawy.

średni rozmiar
sylwetka ptaka podobna do Brodziec
sylwetka ptaka w locie podobna do Brodziec
długi dziób
brązowy kolor

Jak rozpoznać Rycyka po głosie?

W lotach tokowych Rycyk wydaje z siebie melodyjne wysokie pokrzykiwania, które mogą być słyszalne nawet z odległości dwóch kilometrów. Gniazda i wodzonych piskląt broni hałaśliwymi krzykami. Niektóre z jego zawołań brzmią jak „rycyk, rycyk, rycyk” i najprawdopodobniej leżą u źródła jego polskiej nazwy gatunkowej.

Gdzie i kiedy można zobaczyć Rycyka?

Podmokłe łąki oraz ekstensywnie wypasane pastwiska w dolinach rzek to typowe siedliska dla tego gatunku. Zajmuje również torfowiska niskie oraz turzycowiska. Nie spotkamy go ani na wysokoproduktywnych łąkach zarośniętych zwartym, jednorodnym łanem ani na terenach porośniętych krzewami czy drzewami.

Unika sąsiedztwa dróg o dużym natężeniu ruchu. Tereny lęgowe znajdują się głównie we wschodniej i środkowej części kraju. W okresie przelotów można go spotkać również w innych rejonach, zwłaszcza w pobliżu spuszczanych stawów rybnych, w mule których chętnie żeruje. Na zimowiska udaje się do zachodniej i południowej Europy oraz do Afryki, gdzie przemieszcza się w poszukiwaniu zasobnych w pokarm siedlisk, np. pól ryżowych.

Miejsce występowania lub obserwacji

Poznaj bliżej Rycyka

Jak wygląda Rycyk?
Jak wygląda Rycyk?

Rycyk jest ptakiem towarzyskim. Najchętniej gniazduje w grupach od kilku do kilkunastu par, nierzadko w sąsiedztwie innych gatunków takich jak Czajka czy Krwawodziób. Samo gniazdo to płytki dołek wygrzebany w darni, lub np. na szczycie kępy turzyc, słabo osłonięty roślinnością. Samica składa 4 jaja, które wysiaduje naprzemiennie z samcem, przy czym za dnia to zadanie przypada głównie samicy. Po blisko 3,5 tygodnia wykluwają się młode, które opuszczą gniazdo po kilkunastu godzinach i na pobliskich łąkach będą uczyć się polować na owady, pajęczaki i wreszcie bezkręgowce ukrywające się w darni i glebie. Jednak do samodzielności i lotności droga jeszcze daleka – niektóre zyskują ją dopiero po 30 dniach. W tym czasie Rycyk pilnuje piskląt najchętniej z jakiegoś wyniesionego punktu, skąd bacznie obserwuje otoczenie.

Pokarmem Rycyka na terenach lęgowych są larwy i owady oraz niewielkie skorupiaki i mięczaki. Długi dziób z ruchomą końcówką (dającą wrażenie jakby był zagięty) służy sondowaniu rozmokniętej gleby oraz wyłapywaniu zdobyczy w trawie. Na zimowiskach, w szczególności w Afryce chętnie odżywia się pokarmem roślinnym – ziarnami ryżu, prosa i innych zbóż.

Galeria

Z jakim ptakiem można pomylić Rycyka?

Rycyk ma charakterystyczny wygląd trudny do pomylenia z innymi gatunkami ptaków siewkowych. Podobny do niego jest jedynie Szlamnik, którego w Polsce można czasami zaobserwować na przelotach, który jednak nie ma białych pasów na skrzydłach widocznych w czasie lotu, a pióra w ogonie są pręgowane.

Jak odróżnić Szlamnika od Rycyka?

Rycyk w liczbach

Masa ciała160-440g (samiec), 240-500 g (samica)
Rozpiętość skrzydeł68-82 cm
Długość ciała19-20 cm
Liczebność (w Polsce)najwyżej 800-1500 par lęgowych i wciąż szybko się zmniejsza.
StatusNa Czerwonej liście ptaków Polski zakwalifikowany jako gatunek krytycznie zagrożony.

Jak pomóc Rycykowi?

Populacja Rycyka w ostatnich dwóch-trzech dekadach spadła o co najmniej 90 procent.

Głównym powodem jest brak odpowiednich miejsc lęgowych i żerowisk. Osuszanie gruntów, melioracja rzek, przeznaczanie dawnych terenów zalewowych pod zabudowę czy turystykę i rekreację oraz coraz mniejsza ilość ekstensywnie wypasanych łąk pozbawiło przestrzeni życiowej Rycyki oraz inne gatunki ptaków zamieszkujących tereny podmokłe.

Możemy im pomóc przez wspieranie działań na rzecz ochrony lub odtwarzania mokradeł w tym przywracania dolin rzecznych naturze.

Bibliografia

https://otop.org.pl/2020/12/czerwona-lista-ptakow-polski/, 23.05.2021

https://natura2000.gdos.gov.pl/files/artykuly/52992/a156_Rycyk.pdf, 23.05.2021

http://ptaki-rolnictwo.bocian.org.pl/rycyk, 23.05.2021

https://plamkamazurka.pl/2015/06/trzeci-muszkieter, 23.05.2021

Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!

Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.

  • 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar! Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%. Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
Zobacz inne formy wsparcia
  • Bagna są dobre!
  • Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka. Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak chroni przyrodę stowarzyszenie Jestem na pTAK!
  • Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak stowarzyszenie Jestem na pTAK! chroni przyrodę?
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie

Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!

Wpłać
na ptaki

Darowizna online

Zobacz pozostałe
formy wsparcia

Zobacz