Atlas ptaków

Zielonka

    Porzana parva

Tego pięknego chruściela rzadko można zobaczyć na własne oczy – żeruje i gniazduje w niedostępnych, bagiennych szuwarach, z których wychodzi tylko czasami i na krótko.

Autorka: Joanna Lay

Jak wygląda Zielonka?

Jak rozpoznać Zielonkę?

Dymorfizm płciowy, czyli różny wygląd samca i samicy,  jest cechą odróżniającą ją od innych naszych chruścieli – samiec ma niebieskostalowy brzuch, pierś i boki głowy, które pięknie kontrastują z brązami pozostałej części ciała. Grzbiet, ogon i skrzydła są ciemno nakrapiane, z białymi akcentami. Ubarwienie samicy jest mniej wysycone, a brzuch kremowy.

Obie płcie mają charakterystyczne oliwkowe nogi i dzioby. Te ostatnie są lekko czerwone u nasady. Czerwone są również tęczówki oczu. Stopy wyposażone w długie, rozczapierzone palce ułatwiają Zielonkom poruszanie się po grząskim gruncie. Pisklęta po wykluciu pokryte są czarnym puchem, z którego wygląda biały dzióbek. Zielonki to ptaki mniej więcej wielkości Szpaka, przy czym poszczególne osobniki mogą się znacznie różnić od siebie rozmiarami i wagą.

średni rozmiar
sylwetka ptaka podobna do Brodziec
sylwetka ptaka w locie podobna do Brodziec
średni dziób
brązowy kolor

Jak rozpoznać Zielonkę po głosie?

Nasza bohaterka odzywa się na wiele sposobów. Najłatwiej usłyszeć wiosenne nawoływanie samców przypominające „hu, hu, hu, hu…” Głosy kontaktowe, często emitowane podczas żerowania, można porównać do plusku kropel opadających na wodę.

Niepokój albo zaciekawienie Zielonki wyrażają delikatnym „kru”, które brzmi podobnie jak u Kokoszki.

Gdzie i kiedy można zobaczyć Zielonkę?

Zielonki na swoje siedliska wybierają płytkie zbiorniki wodne i tereny podmokłe gęsto porośnięte szuwarami, w których spędzają większość czasu – i to dlatego tak trudno je dostrzec. Zielonka jest gatunkiem bardzo nielicznym, występującym wyspowo m.in. w dolinach rzek Baryczy, Biebrzy i Odry.

Do Polski przylatuje wiosną, a już w sierpniu i wrześniu odlatuje w rejony Morza Śródziemnego, do północnej Afryki i na Bliski Wschód.

Miejsce występowania lub obserwacji

Poznaj bliżej Zielonkę

Jak wygląda Dzięcioł Średni?
Jak wygląda Dzwoniec?

Na wiosnę ptaki łączą się w pary i zaciekle bronią swojego terytorium. Gniazdo budują w gęstym szuwarze, nierzadko zawieszając je nad wodą lub układając na zwale roślinności. Samica składa od 4 do 9 żółtawych jaj upstrzonych ciemnymi cętkami. Młode wykluwają się po około 3 tygodniach, a po 8 zyskują lotność. Zielonki zazwyczaj wyprowadzają jeden lęg w roku, ale budują drugie gniazdo, które służy rodzinie jako dodatkowe miejsce odpoczynku.

Ptaki żywią się głównie różnego rodzaju bezkręgowcami, owadami i ich larwami, najchętniej wyszukiwanymi w płytkiej wodzie lub w mule. Od czasu do czasu zjadają również nasiona i inny pokarm roślinny. Poruszają się, chodząc lub biegając, z rzadka tylko podlatują lub pływają, zdarza im się również nurkować.

Galeria

Z jakim ptakiem można pomylić Zielonkę?

Z daleka Zielonkę łatwo wziąć za któregoś z jej kuzynów – np. Wodnika czy Kropiatkę. Najtrudniej odróżnić ją od nieznacznie mniejszej Karliczki, którą jednak w Polsce obserwuje się już tylko wyjątkowo.
Zdjęcie obok: Kropiatka

Jak wygląda Kropiatka?

Zielonka w liczbach

Masa ciała 30-72 g
Rozpiętość skrzydeł 34-39 cm
Długość ciała18-20 cm
Liczebność (w Polsce)1 200 – 1 800 par
StatusPtak objęty jest ścisłą ochroną gatunkową i został wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt.

Jak pomóc Zielonce?

Zielonka, podobnie jak inne ptaki, których naturalnym środowiskiem życia są mokradła, cierpi z powodu osuszania i regulacji rzek. Niekorzystne dla niej jest też koszenie i wypalanie traw. Żeby jej pomóc włączaj się w akcje na rzecz ochrony i odtwarzania wszelkich bagien i terenów podmokłych. Badania pokazują, że ptaki te chętnie wracają na tereny renaturyzowane.

Bibliografia

http://www.krainaniezwyklosci.pl/pl,zielonka,,raquo,,ptaki,doliny,baryczy,339.html

https://plamkamazurka.pl/2015/12/zielonka/

https://www.natura2000-lsa.de/front_content.php?idart=872&idcat=15&lang=1

Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!

Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.

  • 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar! Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%. Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
Zobacz inne formy wsparcia
  • Bagna są dobre!
  • Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka. Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak chroni przyrodę stowarzyszenie Jestem na pTAK!
  • Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak stowarzyszenie Jestem na pTAK! chroni przyrodę?
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie

Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!

Wpłać
na ptaki

Darowizna online

Zobacz pozostałe
formy wsparcia

Zobacz