Baza wiedzy

Jak robi Sowa?

Sowa to chyba najbardziej tajemniczy z ptaków. Niestety wciąż kojarzy się dość negatywnie. W rzeczywistości sowy wcale nie są zwiastunami złych wydarzeń. To piękne i niezwykłe ptaki, które warto lepiej poznać. Zatem gdzie szukać sów i jak je rozpoznać?

Jakie sowy można spotkać w Polsce?

W naszym kraju żyje kilkanaście gatunków sów. Najbardziej znane są Puszczyki, Puchacze, Uszatki, Płomykówki, maleńkie Sóweczki, Włochatki oraz Pójdźki – jednak to nie wszystkie polskie sowy. W naszych granicach spotykane są także takie gatunki jak Puszczyk Mszarny, Puszczyk Uralski, Uszatka Błotna, Sowa Jarzębata, Syczek czy nawet Sowa Śnieżna (rzadkość!).

Jak znaleźć sowę?

Nie jest to proste. Sowy prowadzą nocny i dość skryty tryb życia, dlatego bardzo trudno je zobaczyć. Jednak nie jest to niemożliwe.

Wystarczy wiedza o sowim życiu i zachowaniu, wycieczka w teren (odpowiednie miejsce, które na pewno znają lokalni Przewodnicy Nocy Sów!), dobry słuch i trochę cierpliwości. Trzeba pamiętać, że łatwiej jest sowę usłyszeć niż zobaczyć.

Jednak zanim nadstawimy uszu należy wiedzieć, kogo właściwie chcemy usłyszeć.

Jak robi sowa?

Głos sowy to must have każdego horroru. Charakterystyczne ‘hu-hu’ ma mrozić krew w żyłach i wywoływać dreszcze przerażenia. Nie wszyscy jednak wiedzą, że sowy mają o wiele szerszy repertuar! Potrafią wrzeszczeć, skrzeczeć, kwilić, pohukiwać, syczeć, pochrapywać, piszczeć, kaszleć, a nawet szczekać i miałczeć! Tak imponującego arsenału dźwięków te niezwykłe ptaki używają, by strzec swojego terytorium (to tzw. głos terytorialny), ostrzegać inne osobniki przed grożącym niebezpieczeństwem (głos alarmowy), wykonując pieśń godową (głos godowy) i oczywiście do codziennego porozumiewania się między sobą (głos kontaktowy). Oczywiście, każda z sów ma charakterystyczny dla siebie zestaw dźwięków, po których możemy je poznać w terenie. Zatem przekonajmy się jak robi sowa – poniżej kilka przykładów najpopularniejszych gatunków.

Puchacz – król sów

Puchacz (Bubo bubo) to największa polska sowa. Można go spotkać w dużych, gęstych lasach, na bagnach, a także w górach. Przy odrobinie szczęścia i z podstawową wiedzą oczywiście – w Polsce mamy już bowiem tylko około 300 par Puchaczy. Mimo pokaźnych rozmiarów trudno go wypatrzeć – to dzięki wyjątkowemu upierzeniu, które stanowi doskonały kamuflaż. Jednak można go łatwo poznać po wydawanych odgłosach. To właśnie do puchacza należy filmowe ‘hu-hu’.

Płomykówka – bliska sąsiadka

Płomykówka (Tyto alba) to jedna z najpiękniejszych i najbardziej niezwykłych sów. Chętnie zamieszkuje wieże kościołów, strychy czy stodoły – trzyma się blisko siedzib ludzkich. Można ją usłyszeć w nocy – wydaje z siebie powtarzalny trzeszczący wrzask ‘szrriiiih’.

Puszczyk – leśny mistrz kamuflażu

Puszczyki (Strix aluco) to najczęściej spotykane w naszym kraju sowy. Zamieszkują dziuple, szczeliny skalne, opuszczone gniazda, a nawet stare kominy czy opuszczone poddasza. Puszczyki odzywają się bardzo charakterystycznymi seriami dźwięków: ‘huuuuuuh…. hu’hu’hu’hu’hu’huuuuuuuh’.

Uszatka – sowa “z uszami”

Charakterystyczne uszy sowy uszatej (Asio otus) to tylko pióra – jednak stały się znakiem rozpoznawczym tego gatunku. Na uszatki można się natknąć przede wszystkim w lasach iglastych i mieszanych – uważnie nasłuchujmy jej pohukiwań: ‘pih-ew’ i ‘oh’.

Pójdźka – spotkasz ją w dzień

Pójdźka (Athene noctua) to niewielka, charakterystycznie nakrapiana sowa. Chętnie przebywa w sąsiedztwie ludzi, dlatego często gnieździ się w opuszczonych ludzkich siedzibach lub dziuplach w pobliżu gospodarstw. To niezwykła sowa – prowadzi częściowo dzienny tryb życia i zgrabnie spaceruje po ziemi. Wydaje najczęściej ostre dźwięki brzmiące jak ‘kii-el”, ‘(k)łiił’ lub powtarzające się ‘goooik’.

Skryta Włochatka

Włochatka (Aegolius funereus) to niewielka sowa, która prowadzi typowo nocny tryb życia. Jeśli chcemy ją zobaczyć (i usłyszeć!) należy wybrać się do borów sosnowych, świerkowych lub buczyn. W odpowiednim miejscu nasłuchujmy charakterystycznej serii krótkich pohukiwań, która brzmi jak ‘po-pu-pu-pu-pu-pu’.

Sóweczka – waleczne maleństwo

Sóweczka (Glaucidium passerinum) to najmniejsza polska sowa. Choć jest mniejsza od szpaka, to skuteczny pogromca małych ssaków i ptaków. Chętnie gniazduje w starych, opuszczonych dziuplach w borach świerkowych i mieszanych. Sóweczkę można poznać po jej łagodnych pogwizdywaniach z zaakcentowanym na końcu ‘pjuk… pupupu pjuk’

Gdzie i kiedy można usłyszeć sowę?

Większość sów (oprócz tych dziennych, jak Sowa Błotna) najłatwiej można usłyszeć po zmroku i w okolicach ich ulubionych terenów – charakterystycznych dla danego gatunku.

Warto więc wybrać się na nocny wypad w poszukiwaniu sów – na przykład podczas kolejnej edycji Nocy Sów.

To doskonała okazja, by poznać polskie sowy, ciekawostki o trybie ich życia i niepowtarzalna szansa, by je usłyszeć, a może nawet zobaczyć!

Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!

Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.

  • 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar! Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%. Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
Zobacz inne formy wsparcia
  • Bagna są dobre!
  • Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka. Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak chroni przyrodę stowarzyszenie Jestem na pTAK!
  • Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak stowarzyszenie Jestem na pTAK! chroni przyrodę?
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie
  • Jak wygląda Mewa 0 zapisz się na kurs rozpoznawania ptaków!

Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!

Wpłać
na ptaki

Darowizna online

Zobacz pozostałe
formy wsparcia

Zobacz

Dołącz do społeczności

Poznaj Ogrody na pTAK! które tworzymy w całej Polsce. Czytaj o Nocy Sów. Odwiedź nasze ostoje przyrody.