Puchacz

Nietrudno go odróżnić od pozostałych polskich sów, ponieważ odznacza się wielkością i charakterystyczną, „baryłkowatą” sylwetką. Wrażenie masywności wzmacnia gęste,  puszyste upierzenie i duża głowa. Samice są wyraźnie większe od samców. Upierzenie obu płci to przykład kamuflażu doskonałego. Kombinacja brązów, beży i szarości, pokrytych ciemnymi kreskami i plamkami sprawia, że ptaka nie łatwo wypatrzeć w leśnym gąszczu. Szczyt głowy zdobią typowe dla wielu sów „uszy” – kępki piór, bynajmniej nie mające nic wspólnego ze słuchem. Chociaż są to tylko pióra, sowa potrafi je kłaść albo stawiać, podobnie jak pies czy kot, w zależności od nastroju. Szlara jest słabo zaznaczona. Czarne źrenice oczu, kontrastują z czerwono-pomarańczową tęczówką, co razem z dużym, ciemnym dziobem przydaje Puchaczowi groźnego wyglądu. Mocne opierzenie nóg i stóp chroni ptaka przed urazami i wychłodzeniem. Taki wygląd sprawia, że Puchaczowi stale towarzyszy aura dumy i powagi, która podpowiada, że nie ma z nim żartów.

Puchacz zasiedla lasy i góry Europy i Azji. Jego terytoria obejmują luźne starodrzewia przeplatane terenami otwartymi, na niżu często w sąsiedztwie bagien i mokradeł, które stanowią idealną bazę pokarmową i miejsce gniazdowania. Prowadzi osiadły tryb życia, co zaowocowało wyodrębnieniem wielu lokalnych podgatunków. U nas występuje nominatywny, a gnieździ się w rozproszeniu, zaledwie w kilku regionach na północy i południu kraju.

Puchacz przystępuje do lęgów bardzo wcześnie, zazwyczaj już w lutym. Nie buduje gniazd. W górach chętnie zajmuje półki skalne, załomy i nawisy, a w lesie będzie to choćby zagłębienie w ziemi, bezpośrednio pod drzewem czy wykrotem. Pilnująca lęgu samica, potrafi go jednak skutecznie bronić. Puchacz często korzysta z nadrzewnych gniazd innych dużych ptaków. Zdarza się, że odbiera je siłą nawet takim drapieżnikom jak jastrzębie, zabijając i zjadając poprzedniego właściciela. Puchacz zazwyczaj wyprowadza jeden lęg rocznie, choć zdarzają się lata, kiedy nie przystępuje do lęgów. Samica składa w co najmniej dwudniowych odstępach od 2 do 4 jaj, z których po około 36 dniach wylęgają się pisklęta. Przez cały okres wysiadywania karmiona jest przez partnera. Po wykluciu rodzice opiekują się potomstwem w gnieździe przez 4-5 tygodni. Młode opuszczają je zanim osiągną zdolność lotu. Ukrywają się w okolicy, wykorzystując różne naturalne osłony. Rodzice nadal się nimi zajmują i przynoszą im pożywienie, mim to jest to bardzo niebezpieczny okres w ich życiu i wiele z nich ginie. Młode puchacze samodzielność zyskują w wieku sześciu miesięcy, a dojrzałość płciową osiągają po upływie dwóch, trzech lat. Łączą się wtedy w pary, które zwykle pozostają razem do końca życia.

W kręgu kulinarnych zainteresowań Puchacza znajduje się praktycznie wszystko co lata i biega w okolicy, a w jego jadłospisie doliczono się ponad 270 różnych gatunków zwierząt. Zwykle poluje na zwierzęta średniej wielkości, takie jak wiewiórki, myszy czy grzywacze. Potrafi też upolować większe, jak zające, a nawet młode dziki, sarny czy daniele. Znany jest ze zręcznego skalpowania i oprawiania jeży. O diecie danego osobnika można przekonać się przeglądając wypluwki i resztki pokarmu przy gnieździe. Bywa, że w jego pobliżu gromadzi ofiary pozbawione głów, przeznaczone do późniejszej konsumpcji. Zazwyczaj atakuje z góry, ale zdarza się, że swoje ofiary chwyta goniąc je po ziemi.