Dzięcioł Średni

W przeciwieństwie do swoich kuzynów, innych dzięciołów, sprawia wrażenie przyjaznego,
nawet dobrodusznego – być może z powodu stosunkowo krótkiego dzioba i dużych ciemnych oczu w otoczeniu białych piór. Wyróżnia go intensywnie czerwona czapeczka noszona przez obie płcie, której nastroszone pióra przypominają potarganą fryzurę. Reszta głowy jest biała, a charakterystyczne dla dzięciołów pstrych czarne wąsy, u Dzięcioła Średniego nie dosięgają dzioba. Brzuch jasny z żółtawym nalotem i delikatnym, ciemnym kreskowaniem. Uwagę przykuwa jasnoczerwone podogonie. Dzięcioł Średni ma czarny grzbiet oraz ogon i skrzydła, które zdobią białe wzory. Również na barkach widoczne są duże, owalne białe plamy.

Obie płcie ubarwione są tak samo, przy czym barwy samca są intensywniejsze, a czapeczka zachodzi głębiej na tył głowy. Młode ptaki swoją szatę mają bardziej matową a na czapeczce widoczne są czarne plamki. Dzięcioł Średni siedząc w poprzek gałęzi opuszcza ogon a jego sylwetka jest wtedy lekko przygarbiona.
Zwykle lata niewysoko, a jego lot jest lekki i falisty.

Jak rozpoznać Dzięcioła Średniego po głosie?

Dzięcioł Średni swoje terytoria oznacza powolnym, jękliwym i nosowym głosem gwajk gwajk gwajk gwajk gwajk. W innych okolicznościach odzywa się w szybkich i wysokich seriach kik kiuk-kiuk-kiuk-kiuk-…. Werbluje rzadko, cicho i jeśli w ogóle, wydaje się że robią to tylko samce.

Dzięcioł Średni preferuje tereny nizinne. Na swoje siedliska wybiera wysokie, dojrzałe i prześwietlone lasy liściaste z udziałem dębów, grabów, wiązów oraz dużym udziałem drzew martwych lub próchniejących.

Chętnie osiedla się w łęgach oraz w sąsiedztwie łąk, pastwisk i polan. To gatunek, który możemy obserwować przez cały rok, choć wszędzie jest nieliczny. Nie występuje w górach. Najbardziej aktywny w okresie wiosennym.

Dzięcioł Średni jest aktywny w ciągu dnia i prowadzi osiadły tryb życia. Głównym pożywieniem Średniego są większe owady i ich larwy, jednak nie wykuwa ich z drewna. Zamiast tego, skacząc po gałęziach w koronach drzew zbiera pokarm ukrywający się wśród liści i w zakamarkach kory, w czym przypomina ptaki wróblowe, takie jak sikorki, czy kowaliki. I tak jak one dzioba używa raczej jak pęsety, niż dłuta.

Swoją dietę uzupełnia o sok drzewny, mszyce oraz mrówki. W sezonie jesienno-zimowym żywi się także owocami, nasionami, orzechami, buczyną, żołędziami. Gniazdo Dzięcioła Średniego to nieduża dziupla wykuta w miękkim i spróchniałym pniu lub najczęściej w konarze jakiegoś drzewa liściastego – zwykle dębu. Umieszczona na wysokości co najmniej 4-5 metrów dziupla z typowym mocno nachylonym wejściem, które czasami znajduje się na spodniej stronie mocno nachylonego lub nawet poziomego konaru.

Sprawdzone i wypróbowane gniazdo może być wykorzystywane przez kilka kolejnych sezonów. W przypadku gdy zabraknie naturalnych miejsc na dziuplę, Średni może osiedlić się w skrzynce lęgowej, choć będzie to ostateczność. Dzięcioły Średnie wyprowadzają jeden lęg w roku. Samica składa najczęściej 5-6 jaj, które wysiaduje około 12 dni na zmianę z partnerem. Pisklęta po wykluciu pozostają w gnieździe przez 3 tygodnie i karmione są przez obydwoje rodziców. Po tym czasie opuszczają dziuple, ale jeszcze nie są samodzielne.

Przez kolejne 2 tygodnie rodzice opiekują się młodymi i uczą je jak zdobywać pokarm. Poza sezonem lęgowym Dzięcioły Średnie żyją samotnie i samce mogą bronić swojego terytorium nawet przed partnerkami,
z którymi spędziły wiosnę i lato.