Łozówka

Łozówka jest mniejsza od Wróbla. Waży zaledwie 12-13 g (tyle co 2 łyżki cukru). Jej upierzenie z wierzchu jest jasno- lub szarobrązowe, z nieco jaśniejszym spodem ciała i białawym podgardlem. Dziób niezbyt długi, tępy. Obie płci są ubarwione jednakowo.

Skryta i rzadko widywana Łozówka jest szarą myszką pośród ptaków śpiewających. Jej śpiew nie jest tak donośny jak Trzciniaka, ona sama nie jest rarytasem dla obserwatorów, jak jej kuzynka Zaroślówka, nie jest też jednym z najrzadszych ptaków Europy jak Wodniczka.

Z wyglądu nie wyróżnia się niczym szczególnym, jednak przy bliższym poznaniu okazuje się, że jest bardzo zaradnym i godnym uwagi maluchem – i żaden inny z europejskich ptaków nie potrafi zapamiętać i powtarzać i swobodnie kompilować tak wielu piosenek różnych, innych ptaków.

Jak rozpoznać Łozówkę po głosie?

Śpiew Łozówki jest radosny i pełen werwy. Wiosną można go usłyszeć nawet nocą. Mniej więcej w połowie lipca, kiedy pisklęta już się wykluły, samce milkną. W ich śpiewie można usłyszeć głosy innych ptaków, dźwięki wydawane przez owady, a nawet dźwięki mechaniczne.

U różnych Łozówek zarejestrowano naśladownictwo co najmniej 99 europejskich gatunków ptaków oraz 113 afrykańskich – w sumie 212 gatunków. Spośród ptaków europejskich są to najczęściej Kos, Wróbel, Mazurek, Cierniówka, Dymówka, Modraszka, Makolągwa, Skowronek, Kląskawka i Sroka. O dziwo naśladuje również, choć rzadziej, m.in. Pustułkę, Kuropatwę, Mewę Siwą, Szczudłaka, Kulika Mniejszego czy Dzięciołka.

W trwającej ponad 45 minut pieśni jednego samca można odnaleźć elementy śpiewu średnio 76 gatunków. Młode Łozówki, które wykluły się np. w Potaśni (województwo wielkopolskie gdzie licznie występuje), przez pierwsze dwa miesiące życia będą intensywnie uczyły się głosów swoich sąsiadów. I nieważne czy to będzie Szpak, Bogatka czy Kuropatwa, nauczy się ich wszystkich. W badaniach Fransçoise Dowsett-Lemaire, piosenki starszych Łozówek, były na tyle stałe, że na podstawie naśladowanych przez nie głosów można było rozpoznawać poszczególne osobniki.

Pola, zarośla, łozowiska, brzegi lasów i ogrodów o gęstym podszycie wysokopiennych bylin i roślinności zielnej lub krzewów. Od maja do września.

Łozówki należą do rodziny trzciniaków, rzędu wróblowych. Gniazdują w szerokim pasie od zachodniej Azji, przez środkową i południową Europę, po północną Afrykę. Dobrze czują się w miejscach wilgotnych i nasłonecznionych. Chętnie zamieszkują bujne zarośla z pokrzywami i nawłocią, łozowiska (zarośla wierzbowe), brzegi lasów i ogrodów, a także pól, preferują siedliska wilgotne lub podmokłe. Łozówki przylatują do nas w maju lub jeszcze w pierwszych dniach czerwca.
Ptaki przeważnie tworzą pary monogamiczne, choć czasem samiec ma dwie partnerki. W czasie toków samiec energicznie broni swojego rewiru i oznajmia swoją obecność bardzo intensywnym śpiewem, którego nie przerywa nawet w ruchu.

Terytoria lęgowe Łozówek są małe i rozciągają się w promieniu 20-30 metrów wokół gniazda. W Polsce ponad 50% Łozówek zakłada gniazda w zaroślach w całości lub częściowo porośniętych pokrzywami. Gniazdo w kształcie koszyka zawieszają ok. 20 cm nad gruntem, w gęstej kępie traw, ziół lub krzewów. Oboje partnerzy budują je z suchych liści i traw. Na początku czerwca samica składa 4-5 zielonkawych nakrapianych jaj. Po ok. 13 dniach wylęgają się młode, które przebywają w gnieździe 11-13 dni i opuszczają je, nie umiejąc jeszcze latać. Ukrywają się w gąszczu roślinności w pobliżu gniazda i są w kontakcie głosowym z rodzicami, którzy wciąż się nimi opiekują. Gniazdo jest nietrwałe i w kilka tygodni po opuszczeniu go przez młode, nie ma po nim śladu. Łozówki dość często wysiadują jajo kukułki.
Łozówka żeruje nisko przy ziemi. Przechadza się w gęstwinie, a że jest maleńka i smukła, wszędzie zajrzy i wypatrzy owadzią przekąskę, czasami ślimaka. Późnym latem dietę uzupełnia owocami i jagodami. Czasem łapie owady w locie.

Już w XIX w. niemiecki zoolog Alfred Brehm zauważa, że ptaki te zmieniają swój biotop z wilgotniejszego na bardziej suchy. Łozówki coraz częściej przenoszą się z wilgotnych zarośli, nad zbiornikami wodnymi, na suche pola porośnięte „chwastami” lub zbożem. Łozówki są więc bardziej elastyczne pod tym względem niż inne ptaki z rodziny trzciniaków i prawdopodobnie łatwiej mogą się adaptować do nowych warunków.

Wśród ptaków wędrownych występuje tzw. niepokój wędrówkowy albo migracyjny. U Łozówki pojawia się on szybko, bo już w lipcu. To z tego powodu Łozówki z reguły nie powtarzają lęgów i często już w połowie lipca rozpoczynają podróż na południe. Zimowiskiem są dla nich tereny położone w południowo-wschodniej Afryce, od środkowej Tanzanii, Malawi i Zambii po RPA. Tutaj, niepokój wędrówkowy znika, a ptaki rozpoczynają pierzenie zimowe.