Ostrygojad
-
Haematopus ostralegus
Nazwa łacińska Ostrygojada Haematopus ostralegus oznacza krwisto-nogiego zbieracza Ostryg, również polska nazwa nawiązuje do pokarmu, którym Ostrygojad się żywi, choć w jego diecie częściej znajdują się inne małże i ślimaki.
Autorka: Ewa Majchrowska
Jak rozpoznać Ostrygojada?
Ostrygojad to ptak wielkości dużego gołębia. Ubarwienie ciała w trzech, mocno kontrastujących barwach: czerń, biel oraz czerwień. Głowa, szyja, grzbiet, szyja, skrzydła i końcowa część ogona czarne – reszta (tj. piersi, brzuch, boki ciała i kuper ogon poza krawędzią) białe. Dopiero w locie rzucają się też w oczy szerokie białe pasy skrzydłowe.
Tęczówka oka Ostrygojada jest czerwona tak jak długi, czerwony, sztyletowaty dziób. Nogi różowe. Sylwetka ciała dosyć krępa, z dużą głową i krótką szyją.
Ostrygojady charakteryzuje brak dymorfizmu płciowego, przy czym samice są zwykle nieco większe od samców. Osobniki młodociane różnią się brązową tęczówką, pomarańczowym u nasady i dalej ciemnym dziobem oraz bledszymi nogami. Wierzch ciała jest brunatnoczarny.
Jak rozpoznać Ostrygojada po głosie?
Ostrygojady to ptaki, które odzywają się często i głośno. W locie słychać hałaśliwe „pip” lub „k-piip”.
Donośnym „pik, pik” starają się odstraszyć napastników wkraczających na teren ich gniazdowania.
Gdzie i kiedy można zobaczyć Ostrygojada?
W Polsce Ostrygojad jest skrajnie nieliczny. Można go spotkać na Wybrzeżu Bałtyckim, najczęściej w rejonie Zatoki Gdańskiej, w delcie Świny oraz nad środkową Wisłą, dolną Odrą i w ujściu Warty. Podczas wędrówek liczniej pojawia się tylko lokalnie i tylko w pasie nadmorskim.
Jego siedliskiem są nadmorskie plaże, łąki i pastwiska, piaszczyste wyspy na rzekach i żwirownie.
Wędrowny: przylatuje w marcu i kwietniu, a odlatuje od lipca do listopada.
Ostrygojady gniazdują na Islandii, w Fennoskandii (Półwysep Skandynawski wraz z Finlandią), na wybrzeżach Morza Północnego, lokalnie na północnych i wschodnich wybrzeżach Morza Śródziemnego i na Bliskim Wschodzie, w środkowo-zachodniej i wschodniej Azji oraz na Kamczatce. Zimuje na wybrzeżach morskich zachodniej Europy, północnej i środkowej Afryki, półwyspu Arabskiego i południowej Azji.
Całorocznie spotykany jest na Wyspach Brytyjskich na wybrzeżach północnej Hiszpanii, Francji, Holandii, Belgii, zachodnich Niemiec i Danii oraz lokalnie na wschodnich wybrzeżach Morza Śródziemnego.
Miejsce występowania lub obserwacji
Poznaj bliżej Ostrygojada
Wbrew swej nazwie Ostrygojad nie żywi się Ostrygami, lecz innymi mięczakami (np. omułkami, sercówkami), których muszle potrafi otwierać za pomocą dłutowatego dzioba. Jest on na tyle silny i długi, że umożliwia Ostrygojadowi rozłupywanie nawet nieotwieralnych muszli małży. Ptak ten nie pogardzi też owadami, skorupiakami czy dżdżownicami. Ciekawe jest to, że jego dziób zmienia nieco kształt w zależności od tego, w jakim pokarmie ptak się specjalizuje.
W pary Ostrygojady zwykle łączą się gdy mają 8-10 lat. Resztę życia spędzą razem – oczywiście jeśli dopisze im szczęście. Będą też sobie wierne – przeważnie.
Gniazdują na ziemi, na piasku lub w niskiej trawie – czasami na płaskich dachach budynków. Samica raz do roku, w okresie kwiecień-maj, składa 3-4 jaja, które przez 26-28 dni wysiadują oboje rodzice. Zaraz po wykluciu się, pisklęta opuszczają gniazdo, są jednak karmione przez rodziców. Po 5 tygodniach uzyskują zdolność lotu.
Ostrygojady żyją nawet do 50 lat!
Galeria
Z jakim ptakiem można pomylić Ostrygojada
Jego wygląd oraz upodobania siedliskowe sprawiają, że Ostrygojad jest gatunkiem bardzo charakterystycznym, a przez to łatwym do rozpoznania i w zasadzie nie sposób pomylić go z żadnym innym, rodzimym gatunkiem.
Ostrygojad w liczbach
Masa ciała | 428 – 820 g |
Rozpiętość skrzydeł | 72 – 83 cm |
Długość ciała | 39-44 cm |
Liczebność (w Polsce) | W Polsce skrajnie nielicznie lęgowy, z populacją w najlepszym razie sięgającą 35 par. |
Status | Objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, wpisany na krajową Czerwoną Listę gatunków zarażonych na wyginięcie, wymieniony w unijnej Dyrektywie Ptasiej – zagrożony przez zanik i zarastanie przymorskich łąk. |
Jak pomóc Ostrygojadowi?
Niezależnie od ochrony gatunkowej należałoby zabezpieczyć miejsca gniazdowania Ostrygojadów przed penetracją ludzką, np. przez wyznaczenie okresu ochronnego dla lęgowisk co najmniej od l maja do 15 lipca.
W tym czasie powinien tam obowiązywać zakaz biwakowania, bezwzględny zakaz wjazdu samochodów i motocykli czy wchodzenia z psami.
Bibliografia
Ptaki. Przewodnik Collinsa.
Ptaki Polski. Encyklopedia ilustrowana. Andrzej G. Kruszewicz.
WWF. Raport z projektu „Ochrona siedlisk ssaków i ptaków morskich” 2015 r.
www.ptaki.info
www.ekologia.pl
www.ptaki-polski.com
- Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
- Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie
Zostaw komentarz