Krwawodziób
-
Tringa totanus
Krwawodziób w czasie toków jednocześnie lata i śpiewa, wkładając w obie czynności naraz wielki wysiłek. Samica także się poświęca, składając przeważnie cztery jaja, które mogą stanowić aż 75 % jej masy ciała!
Autor: Dariusz Mielicki
Jak rozpoznać Krwawodzioba?
Smukły brodziec wielkości kosa, o niezbyt długim (jak na rodzinę bekasowatych) dziobie i długich nogach. Dziób prosty, u nasady czerwony z czarniawym końcem. Nogi marchewkowe, wiosną i latem niemal czerwone, u młodych dużo bledsze – żółtopomarańczowe. W szacie godowej jest szarobrunatny z ciemnym, nieregularnym wzorem z wierzchu, brzuch i pierś białawe, gęsto kreskowane. W szacie spoczynkowej ubarwienie wierzchu ciała niemal jednolicie szarobrunatne, biała pierś i brzuch delikatnie kreskowane. W locie widać biały pas na tylnej krawędzi skrzydeł i charakterystyczny biały klin na plecach. Ogon w gęste, ciemne, poprzeczne prążki. Brak dymorfizmu płciowego.
Jak rozpoznać Krwawodzioba po głosie?
Krwawodzioby, to jedni z bardziej hałaśliwych mieszkańców mokradeł – odzywają się często i głośno. Ich typowe, fletowe zawołania przypominają „dyii, dyii”, a głosy ostrzegawcze „dyib dyib”. Godowy śpiew to wielokrotnie powtarzane „tuliu tuliu”.
Gdzie i kiedy można zobaczyć Krwawodzioba?
Krwawodziób, to ptak lęgowy otwartych, wilgotnych łąk i trawiastych bagien. Najliczniej gniazduje na okresowo zalewanych pastwiskach lub kośnych łąkach w dolinach rzek. W okresie migracji Krwawodzioby pojawiają się na wielu mulistych brzegach, także małych zbiorników wodnych. Na zimowiska najchętniej wybierają ujścia rzek i inne przymorskie mokradła, a zimują w Europie Zachodniej, w krajach śródziemnomorskich i w Afryce.
Przylatują do nas od połowy marca do początku maja, odlatują od sierpnia do października, niektóre wyjątkowo zimują.
Miejsce występowania lub obserwacji
Poznaj bliżej Krwawodzioba
Krwawodzioby wędrują w niewielkich stadach, kilka dni po przylocie dzielą się na pary. Odbywają lęgi pojedynczo lub najchętniej w luźnych skupieniach, po kilkanaście par, często w towarzystwie innych gatunków, np. Czajek i Rycyków. Ptaki wspólnie latają na żerowiska, niekiedy znacznie oddalone od gniazd. Gnieżdżące się po sąsiedzku Krwawodzioby, wspólnie atakują i przepędzają potencjalnych rabusiów jaj i piskląt.
Gniazdo zakładane są na ziemi, w kępie turzyc, albo na małej wysepce. Jest to zwykle skąpo wysłany dołek w suchszym miejscu, dobrze ukryty pod nawisem traw lub innej roślinności. W zniesieniu najczęściej cztery jaja, wysiadywane przez obydwoje rodziców 22-25 dni. Wysiadujący ptak, dodatkowo zasłania się naciągniętymi dziobem pędami rosnących przy gnieździe roślin. Pisklęta są zagniazdownikami. Zaraz po wykluciu, rodzice prowadzą je na błotniste lub miękkie, mocno uwilgotnione tereny, gdzie wspólnie żerują. Młode są lotne po 25-35 dniach. Samica może opuścić rodzinę wcześniej i rozpocząć powolną wędrówkę nawet już w końcu maja. Krwawodziób zjada owady, pajęczaki, dżdżownice, mięczaki, ślimaki, małe skorupiaki itp.
Galeria
Z kim łatwo pomylić Krwawodzioba?
Z bliskim kuzynem Brodziecem Śniadym – ale tylko w upierzeniu spoczynkowym (jesień i zima). Brodziec Śniady jest jednak w ogólnej tonacji jaśniejszy, szaropopielaty, z prawie jednolicie białym brzuchem i wyraźną białą brwią oraz czerwonymi nogami.
Inny gatunek, z którym istnieje ryzyko pomyłki to Batalion – samiczki oraz samce w strojach spoczynkowych. Warto wówczas pamiętać o charakterystycznym dla Krwawodziobów śnieżnobiałym, klinowatym kuprze oraz białych zakończeniach tylnej krawędzi skrzydeł – żadna z tych cech nie występuje u Batalionów.
(na zdjęciach: Brodziec Śniady, Canva)
Krwawodziób w liczbach
| Masa ciała | 85–170 g |
| Rozpiętość skrzydeł | 47-53 cm |
| Długość ciała | ok 28 cm |
| Liczebność w Polsce | Krajową populację szacuje się na 1000 par z tendencją spadkową, Najliczniej gniazduje w dolinach Wisły, Narwi, Biebrzy, i Bugu, w dolnych biegach Warty, Noteci i Odry. |
| Status | Objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, wpisany na Czerwoną Listę gatunków ginących. |
Jak pomóc Krwawodziobom?
Obecnie sytuacja Krwawodzioba, podobnie jak innych brodźców, jest bardzo trudna. Przyczyniło się do tego osuszanie terenów podmokłych i regulacje rzek, zaniechanie wypasu bydła i koszenia podmokłych łąk, coraz większa presja drapieżników, w tym również domowych kotów.
Jeśli chcemy zachować Krwawodzioby jako ptaki lęgowe, przede wszystkim musimy natychmiast zaprzestać melioracji i w miarę możliwości odwracać straty siedliskowe, które one spowodowały, czyli odtwarzać utracone mokradła. Nawet najmniejsze mokradła, typu śródpolne oczka wodne są dzisiaj na wagę złota – Bagna są dobre!, a dla przetrwania Krwawodziobów i ich kuzynów (a także m.in. kaczek łąkowych takich jak Płaskonosy, czy Cyranki) – kluczowe!
Wskazane byłoby wprowadzanie aktywnej ochrony wszystkich istniejących kolonii i lęgowisk Krwawodziobów.
Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!
Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.
- 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar!
Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%.
Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
- Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka.
Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
- Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zostaw komentarz