Atlas ptaków

Gołąb miejski

    Columba livia forma urbana

Mieszkaniec miast, z którym łączy nas długa historia.

Autorka: Olga K

Jak wygląda Gołąb miejski?

Jak rozpoznać Gołębia miejskiego?

Gołębie miejskie, które znamy z naszych osiedli, parkowych alejek i ulic to potomkowie hodowlanych gołębi domowych, które z różnych przyczyn nie wróciły do swoich gołębników i zaczęły prowadzić życie na wpół dzikie. Dzięki takiemu pochodzeniu gołębie te mają różne geny odpowiedzialne za charakterystyczny wygląd, niespotykany u ich dzikich przodków – gołębi skalnych – m.in. różnorodny kolor upierzenia lub pióra na nogach.

Nominalny gołąb miejski, czyli najbardziej przypominający dzikiego osobnika, ma szarą, owalną głowę z dużymi ciemnobrązowymi oczami. Krótki, czarny dziób, typowy u ptaków żywiących się ziarnem, ma wyraźnie zaznaczoną, białą woskówkę. Pióra na szyi, przy odpowiednim kącie padania światła, są opalizujące, o odcieniu fioletowym i zielonym. Tułów jest szaroniebieski, nieco jaśniejszy niż głowa. Różowoczerwone nogi zakończone są krótkimi pazurami, idealnymi do chodzenia po ziemi. Skrzydła i ogon mają odcień szaroniebieski, z dwiema poprzecznymi czarnymi pręgami.

Gołębie miejskie najczęściej można zobaczyć, gdy w małych stadach szukają pokarmu na chodnikach lub trawnikach, a w ciepłe dni grzeją się w słońcu na skwerach.

średni rozmiar
sylwetka ptaka podobna do Gołąb
sylwetka ptaka w locie podobna do Gołąb
krótki dziób
szary kolor

Gdzie i kiedy można zobaczyć Gołębia miejskiego?

Gołębie miejskie, jak wskazuje sama nazwa, żyją w miastach, zarówno dużych, jak i średnich, wszędzie tam, gdzie znajdą dość pokarmu – najczęściej w formie resztek, które wyrzucamy. Kiedyś kojarzone raczej z centralnymi placami zabytkowych centrów miast. Dziś coraz częściej spotykane również na „zwykłych” osiedlach. Preferują elementy architektury, takie jak gzymsy, balkony czy parapety, na których mogą zakładać gniazda.

Miejsce występowania lub obserwacji

Poznaj Gołębia miejskiego bliżej

Jak wygląda Gołąb miejski?
Jak wygląda Dzwoniec?

Dziki gołąb skalny, przodek gołębi miejskich, wciąż jeszcze żyje m.in. wokół basenu Morza Śródziemnego, gdzie gnieździ się na klifach. Został udomowiony przez starożytnych Persów i być może jest pierwszym gatunkiem ptaka, który przeszedł ten proces. Pierwsze hodowle gołębi pojawiły się w Europie Północnej i Środkowej w XVIII wieku, wtedy też napisano pierwsze poradniki dotyczące opieki nad tym gatunkiem. Gołębie od bardzo dawna gubiły się, uciekały lub były celowo wypuszczane i po jakimś czasie zaczęły kolonizować kolejne miasta w Europie i poza nią.

Wbrew wielu stereotypom nie ma żadnego dowodu, że ptaki te utrudniają lub uniemożliwiają życie innym gatunkom rodzimej przyrody, więc nie podejmuje się żadnych działań mających na celu pozbycie się ich z miast.

Gołębie łączą się w pary na całe życie. Samiec po znalezieniu potencjalnej partnerki zaczyna się kręcić wokół niej, nadymając wole i gruchając. Jeśli samica go zaakceptuje, razem budują niestaranne gniazdo z patyczków – na balkonach, dachach, w szczelinach izolacji budynków czy w kwietnikach. Jeśli tylko coś przypomina skalną półkę, gołębie będą skłonne założyć tam gniazdo. Para tych ptaków może odchować aż pięć par młodych (zawsze składają dwa jaja) w ciągu roku! Jeśli tylko mają dostatecznie dużo pokarmu, mogą się rozmnażać nawet zimą.

Jak wszystkie gołębie wytwarzają w swoich wolach tzw. ptasie mleczko, mazistą substancję, składem i wartościami odżywczymi przypominającą skondensowane mleko (czy raczej śmietanę), którym początkowo karmią swoje pisklęta. Gołębie ptasie mleczko powstaje w wyniku złuszczania błony śluzowej wyściełającej wole (organ, którego ptaki używają do krótkotrwałego magazynowania pokarmu).

Gołębie miejskie to ptaki bardzo społeczne, które najchętniej żyją w dużych stadach, razem jedząc i odpoczywając. Gnieżdżą się w koloniach.
Gołębie żywią się przede wszystkim nasionami, czasem dopełniają dietę jagodami, owadami i pajęczakami. Przede wszystkim jednak korzystają z resztek pożywienia człowieka, chociaż nie zawsze wychodzi im to na zdrowie.

Galeria

Z kim łatwo pomylić Gołębia miejskiego?

Gołębia Miejskiego najłatwiej pomylić z innymi krajowymi gatunkami gołębi.

Od Siniaka odróżnia go słabiej wyodrębniona głowa, mniejsze oko o jaśniejszej tęczówce i miejsce występowania: Siniak to ptak leśny, a nie synantropijny.

Od Grzywacza z kolei Gołąb Miejski jest znacznie mniejszy i nie ma charakterystycznego, szerokiego, biało-zielonego kołnierza na karku.

Sierpówka jest mniejsza i drobniejsza, bardzo jasna, szarobeżowa, z charakterystyczną półobrożą w kształcie sierpa na karku.

Gołąb miejski w liczbach

Masa ciała238-302 g
Rozpiętość skrzydeł60-69 cm
Długość ciała29-36 cm
Liczebność (w Polsce)100 000 – 250 000 par
StatusNiezagrożony. Pod ochroną częściową (nie wolno ich zabijać, przetrzymywać ani niszczyć ich lęgów).

Jak pomóc Gołębiowi miejskiemu?

Ze względu na to, że gołębie miejskie nie są zwierzętami w pełni dzikimi, potrzebują naszej pomocy. Ich dieta składa się głównie z nasion, które – szczególnie zimą – może być im trudno znaleźć. Wiele z gołębi, które widzimy na ulicach czy w parkach, przymiera głodem. Jeśli chcesz dokarmiać gołębie, upewnij się, że oferowany pokarm jest dla nich dobry: słonecznik, najlepiej łuskany, ziarna pszenicy, kasza (poza paloną gryczaną) lub konopie paszowe będą najlepszym wyborem. Dobrym rozwiązaniem jest też zakupienie specjalnej paszy dla gołębi domowych. Unikaj chleba i innych wypieków, takich jak np. obwarzanki, które zapychają żołądki ptaków, a przy tym mają bardzo niską wartość odżywczą, co może powodować deformację piór. Niewskazane jest także podawanie wysuszonych nasion, które później pęcznieją w układzie trawiennym, np. ryżu.
Jeśli widzisz Gołębia, który wygląda na osłabionego, a na nogach ma obrączki, zgłoś to straży miejskiej. Taki ptak mógł się zgubić hodowcy, a sam nie poradzi sobie na wolności.
Odrębną kwestią jest zabezpieczanie balkonów i budynków przed gołębiami. Chcąc pomóc tym ptakom, warto się dowiedzieć, które z takich zabezpieczeń nie będą dla nich szkodliwe (np. spiralne druty zamiast kolców.)

Bibliografia

Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!

Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.

  • 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar! Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%. Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
Zobacz inne formy wsparcia
  • Bagna są dobre!
  • Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka. Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak chroni przyrodę stowarzyszenie Jestem na pTAK!
  • Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak stowarzyszenie Jestem na pTAK! chroni przyrodę?
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie

Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!

Wpłać
na ptaki

Darowizna online

Zobacz pozostałe
formy wsparcia

Zobacz