Syczek
-
Otus scops
Syczek to sowa z rogami. Charakterystyczne pióra na głowie tzw. uszy podczas spoczynku są u niego prawie niewidoczne, ale zmienia to się w chwilach podniecenia lub zaniepokojenia, albo gdy ptak chce się lepiej wtopić w otoczenie. Wówczas stroszy swoje uszy, które wyglądem przypominają rogi.
Autorka: Joanna Rost
Jak rozpoznać Syczka?
Bardzo mały, skromny ptaszek rozmiarem zbliżony do Szpaka lub Śpiewaka. Smukła sylwetka i mała jak na sowę głowa z bardzo dużymi, jakby wystraszonymi żółtymi oczami. Szlara słabo zaznaczona, ubarwiona jak reszta ciała. Dziób niebieskoczarny w większości pokryty piórami. Szarobrązowe lub rude upierzenie ciemne na wierzchu a jasne od spodu pokryte jest misternym wzorem składającym się z kresek i prążków. Rysunek ten przypominający korę drzewa to idealny kamuflaż. Kiedy Syczek odpoczywa w gąszczu liści i gałęzi wypatrzenie go jest prawie niemożliwe. Podczas prostego ale zwinnego lotu widoczne są długie i wąskie skrzydła oraz krótki prążkowany ogon. Nogi szare słabo opierzone. Brak dymorfizmu płciowego, co oznacza że samiec i samica wyglądem nie różnią się od siebie. Młode sowy upierzenie mają podobnie do dorosłych, choć w ogólnej tonacji są trochę bledsze. Wypluwki niewielkich rozmiarów o zaokrąglonych kształtach ulegają szybkiemu rozkładowi. Zawierają przede wszystkim resztki pancerzyków owadów.
Jak rozpoznać Syczka po głosie?
Głos terytorialny słyszalny od zmierzchu do świtu to krótkie, rytmiczne dzwonienie wydawane przez sowy obu płci, choć u samca wyższy i mniej donośny. Zwykle nawołuje swą partnerkę z wysokich stanowisk, drzew lub slupów. Dźwięk jaki wydaje uznawany jest za jeden z najładniejszych sowich zawołań.
Gdzie i kiedy można zobaczyć Syczka?
Syczek preferuje ciepły klimat południowej Europy. Zasiedla najczęściej otwarte lub półotwarte przestrzenie takie jak prześwietlone zadrzewienia, stare gaje, parki, sady, a także przydrożne aleje. Widywany na obszarach rolniczych i w pobliżu zabudowań ludzkich. Jedyna europejska sowa, która migruje na długich dystansach. Zimę spędza w Afryce, na południe od Sahary, a wiosnę i lato w Europie. Obecnie Syczki pojawiają się W Polsce tylko sporadycznie. W 2013 roku widywano jedną parę na Mazowszu, przy czym gniazda nie znaleziono.
Miejsce występowania lub obserwacji
Poznaj bliżej Syczka
Aktywny głównie po zachodzie słońca. Poluje przede wszystkim na owady, pająki i dżdżownice. Sporadycznie schwyta jaszczurki, płazy, myszy oraz drobne ptaki. Swoje ofiary wypatruje z zasiadki lub podczas lotu patrolowego. Czasami zdobywa pokarm chodząc po ziemi – dotyczy to na przykład dżdżownic. W ciągu dnia, kiedy odpoczywa, Syczek pozostaje w ukryciu. Chowa się w dziupli, gęstych gałęziach lub skalnych szczelinach. Jeżeli zabraknie takich kryjówek ptak przylgnie do pnia drzewa i udaje, że go nie ma. Sowa ta jest mało płochliwa i nie boi się ludzi, ale dzięki doskonałej umiejętności maskowania się szybciej go usłyszymy, niż zobaczymy. Na gniazda Syczki wybiorą dziuple starych drzew lub skrzynki lęgowe. Czasami osiedlają się we wnękach budynków, wyjątkowo skorzystają z opuszczonych gniazd innych ptaków, Wrony lub Sroki. Same gniazd nie budują, ani nie wyściełają. Późną wiosną samiczka składa 3-6 jaj. Przeważnie sama je wysiaduje ale kiedy robi sobie przerwę samiec może ją zastąpić. Po około 24-25 dniach wykluwają się pisklęta, którymi opiekują się oboje rodzice. Młode opuszczają gniazdo po 3 tygodniach od momentu przyjścia na świat i już do niego nie wracają. Po kilku dniach już dobrze latają i uczą się samodzielnie polować. Samiec i samica opiekują się dziećmi do momentu kiedy staną się zupełnie samodzielne, czyli do około 50 dnia ich życia, przy czym rodziny w dalszym ciągu trzymają się razem i razem ruszają na zimowiska do Afryki. W wyjątkowych sytuacjach kiedy pierwszy lęg zostanie stracony, Syczki mogą przystąpić do kolejnego.
Galeria
Z jakim ptakiem można pomylić Syczka?
Ze względu na rozmiar Syczka łatwo pomylić z Pójdźką, albo z… suchą gałęzią. Wszystko przez jego doskonały kamuflaż! Z kolei jego głos jaki jest podobny do głosu Sóweczki, która jednak zdecydowanie bardziej północny zasięg, a do tego występuje w zupełnie innych siedliskach.
Syczek w liczbach
Masa ciała | Masa ciała: 77-119 g |
Rozpiętość skrzydeł | 47-54 cm |
Długość ciała | 19-21 cm |
Liczebność (w Polsce) | W Polsce Syczki się nie lęgną, sporadycznie zalatują. |
Status | Objęty ścisłą ochroną gatunkową |
Jak pomóc Syczkowi?
Spadek liczebności Syczków w ich całym południowoeuropejskim zasięgu spowodowany jest między innymi utratą siedlisk, co jest konsekwencją intensyfikacji i uprzemysłowienia rolnictwa. Odnotowuje się też dużą śmiertelność podczas corocznych migracji. Syczek potrzebuje starych dziuplastych drzew, alei i sadów. Wieszanie skrzynek lęgowych, pozostawienie śródpolnych zadrzewień oraz wykluczenie lub przynajmniej ograniczenie pestycydów wykorzystywanych w rolnictwie i ogrodnictwie mogą pomóc przetrwać tej sowie.
Bibliografia
Heintzenberg F. Seria: Spotkania z przyrodą Sowy i ptaki szponiaste. Tłum. Dmoch A. Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 2008.
Hudec K. Przewodnik Ptaki. Tłum. Dudziński W. Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 1996.
Karczewski J. Noc Sów. Opowieści z lasu. Wydawnictwo Poznańskie, 2020.
Opracowanie zbiorowe Ilustrowana encyklopedia ptaków Polski Atlas. Wydawnictwo: Fenix, 2015.
Sokołowski J. Ptaki Polski Atlas. Wydawnictwo: WSiP, 1988.
Svensson L. Ptaki. Przewodnik Collinsa. Tłum. Graszka-Petrykowski D. Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 2013.
https://nocsow.pl/syczek/; dostęp: 20.10.2020.
- Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
- Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie
Zostaw komentarz