Trzciniak

Wielkości Szpaka ale smuklejszy, ze stosunkowo długim ogonem i mocnym dziobem, brązowy od góry, od spodu płowobiały o żółtawym lub płowopomarańczowym odcieniu. Jest wiele racji w określeniu, że Trzciniak ma piwne oczy z wyraźną ciemną źrenicą i obrączką oczną oraz jasną brew, nogi są barwy szaro-brązowej. Samiczka i samiec nie różnią się wyglądem. Pisklęta mają pomarańczowo-żółte wnętrze dzioba, a język brązowy z żółtymi obrzeżeniami i podłużnymi czarnymi plamami. Takiego pisklaka rodzic na pewno nie pomyli z żadnym innym.

Jak rozpoznać Trzciniaka po głosie?

Trzciniak bywa nazywany „Słowikiem trzcinowisk”, ale jest w tym więcej ironii, niż podziwu dla jego głosu.

No, chyba że porównuje się wytrwałość koncertowania obu samców. Śpiew Trzciniaka jest bardzo głośny, wielosylabowy, skrzekliwy, ptak wydaje też głosy cmokania i wysokie, fletowe piski. Czasami mówi się o nim, że naśladuje głosem żabi rechot. Kiedy Trzciniak śpiewa z głębi trzcin, ma się wrażenie, że jego głos rozchodzi się stereofonicznie.

Często zagłusza przy tym inne ptaki trzcinowisk, a czasami narusza też ciszę nocną. Żebrzący głos piskląt przypomina odgłos drozda „kre” i jest dość cichy.

W bujnych trzcinowiskach nad jeziorami, rzekami i stawami. Koncertuje z wierzchołków rosłych trzcin, a w przerwach rozgląda się dookoła, jakby oczekiwał poklasku lub sprawdzał lokalizację konkurentów. Czasami śpiewa z gałęzi drzewa rosnącego w przybrzeżnym szuwarze, skąd ma jeszcze lepszy widok, a zerkając na okolicę, robi sobie toaletę i odpoczywa. Trzciniaki nie należą do ptaków nadmiernie płochliwych i w czasie, kiedy są w śpiewaczym transie, dają się obserwować z kilkumetrowej odległości. Są lubiane przez wędkarzy, którym towarzyszą swoim charakterystycznym głosem od wczesnego rana do późnego wieczora
Na lęgi do Polski Trzciniaki wracają tropikalnej Afryki na przełomie kwietnia i maja, kiedy trzcinowiska, często są jeszcze żółte i suche. Dopiero zielony kolor odrastającego szuwaru daje sygnał Trzciniakom, że już czas pomyśleć o gniazdach. Odlatują z końcem sierpnia i we wrześniu.

Podobno Trzciniaki intensywnie śpiewają również na swoich afrykańskich zimowiskach. Badania wykazały, że powodem są … ćwiczenia głosu i melodii przed sezonem lęgowym w Europie. Wiadomo, samiczki wybierają …

Trzciniak trzyma się najgęstszych płatów trzcin, możliwie blisko wody, a przemieszczając się między nimi porusza stojącymi łodygami, dzięki czemu można śledzić jego ruchy i kierunek wędrówki. Przeszukując szuwar w poszukiwaniu czegoś do zjedzenia, często zwiesza się głową w dół nad powierzchnią wody. Poluje też w wysokich trawach na obrzeżu wód i na gałęziach okolicznych drzew. Zjada głównie owady żyjące na źdźbłach trzcin i ich larwy – ważki, jętki, chruściki oraz pająki i inne bezkręgowce, np. ślimaki. Zbiera je również z powierzchni wody, a jak się trafi mały płaz – Trzciniak też nie odmówi.

Trzciniaki tworzą pary na okres lęgowy, ale zdarza się, że jeden samiec ma nawet 3 partnerki i każda oczekuje od niego np. pomocy w budowie gniazda. Gniazdo stanowi misternie spleciony, duży i głęboki koszyczek przymocowany do kilku pionowych łodyg trzciny. Wisi ono na wysokości od 10 do 100 cm nad lustrem wody. Wysokie brzegi tej konstrukcji zabezpieczają jaja i pisklęta przed wypadnięciem, kiedy wiatr szarpie i kołysze trzcinami. Wysiadujaca Trzciniakowa wręcz tonie w głębokim koszyku. Również Kukułka docenia zalety takiego gniazda i używa całego swojego sprytu, żeby tu właśnie podrzucić jajo. Trzciniaki zaciekle bronią gniazda i są na tyle duże i silne, że mogą dotkliwie podziobać Kukułkę. Czasami jednak wysiadują kukułcze jajo i to oboje.
Po ok. 2 tygodniach z 3-6 jaj złożonych w maju lub czerwcu, wykluwają się nagie pisklęta i pozostają w koszyczku przez kolejne 2 tygodnie (gniazdowniki). Gdy z niego wyjdą nie potrafią jeszcze latać, ale zręcznie wspinają się po łodygach trzcin. Rodzice dokarmiają je jeszcze przez 2-3 tygodnie. Jeśli Trzciniak ma więcej partnerek, to wszystkim pomaga w wysiadywaniu, ale pisklęta karmi najczęściej z jedną tylko samiczką.