Bagna, ludzie i dwutlenek węgla.
Obumierające części roślin opadają i ulegają rozkładowi. Tam, gdzie nie ma spadku, a gleba jest dobrze nawodniona, tworzy się z nich torf, który wiąże trujący dla nas dwutlenek węgla.
Ilość CO2 akumulowanego w torfie można dzisiaj precyzyjnie mierzyć. Okazało się, że jeden metr kwadratowy dobrze zachowanego, silnie uwodnionego torfowiska w Dolinie Biebrzy wiąże około 800 g CO2 rocznie.
Autorzy: Jacek Karczewski i Mateusz Grygoruk
Ile mamy w Polsce torfowisk?
Hektar torfowiska jest więc w stanie skompensować emisję jednego samochodu przejeżdżającego rocznie 85 000 km, a to tyle ile średnio jednego roku emitują cztery rodzinne auta.
Mamy w Polsce około 202 tys. ha dość dobrze zachowanych torfowisk, tzn. takich , gdzie wciąż zachodzą procesy torfotwórcze. Poziom wody jest tam na tyle wysoki, żeby uniemożliwiać rozkład gleby torfowej. Stanowi to zaledwie około 15% wszystkich naszych torfowisk. Pozostałe 85% zostało na tyle osuszonych, że nie odgrywają one już istotnej roli w akumulacji dwutlenku węgla.
Ile warta jest akumulacja CO2 przez mokradła?
Pomimo tak znacznego ubytku, w skali całego kraju roczna akumulacja CO2 w torfowiskach wciąż wynosi około 1,62 mln ton. Znając te liczby oraz cenę emisji dwutlenku węgla na rynku międzynarodowym – we wrześniu 2024 r. koszt zakupu cen uprawnień do emisji wynosił średnio ok. 65 EUR / tonę – możemy łatwo wycenić wartość akumulacji tego gazu cieplarnianego przez polskie torfowiska: 520 EUR / ha / rok.
Pamiętajmy, że to tylko jedna spośród wielu ekousług, jakie zapewniają nam bagna.
Czy warto odtwarzać mokradła?
Ile CO2 pochłaniałyby rocznie polskie torfowiska, gdyby nie były osuszone? Na te pytanie trudno dzisiaj udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Procesy wiązania dwutlenku węgla w torfowiskach zależą m.in. od sezonowych, lokalnych warunków pogodowych, typu torfowiska oraz budującej torf roślinności. Decydują o nich poziom wody w torfie, temperatura powietrza i gleby. Gdybyśmy jednak przyjęli, że poziom akumulacji CO2 pozostałby na poziomie tego znad Biebrzy, to wszystkie polskie torfowiska mogłyby rocznie zatrzymywać około 10 mln ton dwutlenku węgla. (Polska wyemitowała około 377,2 mln ton CO2 w roku 2024)
Doprowadzenie do takiego stanu byłoby możliwe, gdybyśmy podjęli trud i koszt odtworzenia (ponownego nawodnienia) osuszonych torfowisk. Zakładając, że wszystkie polskie torfowiska byłyby wciąż żywe (trwałyby tam procesy torfotwórcze) byłyby one w stanie równoważyć emisję dwutlenku węgla 25% naszych samochodów (przyjmując, że mamy w kraju około 20 mln samochodów osobowych, z rocznym przebiegiem 20 000 km, przy emisji CO2 95 kg dwutlenku węgla na kilometr jazdy.) Te 10 mln ton dwutlenku węgla, który mógłby być neutralizowany w naszych torfowiskach, stanowiłby 27% rocznej emisji Elektrowni Bełchatów – największego truciciela wśród europejskich elektrowni!
Tworzymy mokradłowe rezerwaty przyrody!
Pomożesz nam?
Bo bagna są dobre! Dla klimatu, dla nas i dla ptaków. Dla całej Bioróżnorodności.
Bo znikną Czajki, Krwawodzioby, Kszyki, Potrzosy…. !!!
Takie właśnie siedliska mokradłowe – które mamy szansę tutaj uratować – są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%.
Włącz się do zmiany
Bądź na pTAK!, Wspieraj ochronę ptaków i przyrody.
Podaruj łąkę dla Podróżniczka!
Wystarczy 30 PLN co miesiąc, żeby miał dzięki Tobie Dom!
Wiesz, skoszenie 1 ha podmokłej łąki, gdzie ten ptak żyje kosztuje nas 600 PLN. Rocznie potrzebujemy aż 550 000 PLN, żeby utrzymać takie tereny.
To również dom dla Kszyków, Czajek, Wodniczek, czy Błotniaków Stawowych.
Podaruj im co miesiąc 30 PLN i mamy gotową łąkę!
Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!
Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.
Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!
Dołącz do społeczności
Poznaj Ogrody na pTAK! które tworzymy w całej Polsce. Czytaj o Nocy Sów. Odwiedź nasze ostoje przyrody.