Jak rozpoznać Myszołowa?
Myszołów to dość duży ptak drapieżny, typowy dla mozaikowego krajobrazu rolniczego, coraz częściej widywany wzdłuż dróg i autostrad, gdzie ma zwyczaj przesiadywania na słupkach ogrodzeniowych, odpoczywając lub wypatrując zdobyczy. W innych miejscach również chętnie zatrzymuje się na płotach, belach siana lub słomy, wierzchołkach drzew. Uwaga, gatunek ten przejawia znaczny polimorfizm, co oznacza, że poszczególne osobniki mogą bardzo się od siebie różnić ubarwieniem. Myszołowy mogą być od prawie całkowicie białych z drobnymi, brązowymi plamami, po ciemno brązowe z ledwie zaznaczonymi jaśniejszymi plamami. Wszystkie osobniki mają płaską, dość dużą głową, oczy z orzechową tęczówką oraz ostry , hakowaty dziób żółty u nasady i czarny na końcu. Myszołowa często można też zobaczyć, gdy szybuje nad polami, wówczas uwagę zwracają jego stosunkowo krótki, wachlarzowato rozłożony ogon oraz lekko uniesione, szerokie skrzydła nadające całej sylwetce kształt spłaszczonego V. Spód skrzydeł przeważnie jaśniejszy, prążkowany, a ciemne, prawie czarne zakończenia wszystkich lotek układają się w wyraźną, ciemną krawędź. Uwaga – ta ostatnia cecha u ptaków bardzo ciemnych będzie niezauważalna, zaś u bardzo jasnych, „białych”, może wcale się nie zaznaczać. Mniejsze lub większe plamy na nadgarstkach są zawsze ciemne. Ogon również prążkowany, a ciemne końcówki piór układają się w czarny pasek, taki jak wzdłuż krawędzi skrzydeł. Nogi są intensywnie żółte, z ciemnymi pazurami, które nie są tak imponujące jak u innych ptaków drapieżnych.
Jak rozpoznać Myszołowa po głosie?
Odzywa się często, najczęściej w locie – miauczącym, opadającym hiia.
Gdzie i kiedy można zobaczyć Myszołowa?
Myszołów to ptak krajobrazów otwartych lub półotwartych – i tam poluje. Jeśli chodzi o lokalizację gniazda jest mało wybredny, zakłada je na drzewach na skrajach lasów, wzdłuż polnych lub mało uczęszczanych dróg, w śródpolnych zagajnikach, czy w rozległych parkach. Zostaje z nami cały rok, choć wiele ptaków jesienią i zima przesuwa się dalej na zachód lub południe, ich miejsce zajmują osobniki z północy i wschodu Europy.
Miejsce występowania lub obserwacji
Poznaj bliżej Myszołowa
Pokarmem Myszołowa są głównie norniki, które mogą stanowić nawet 50-70% jego diety, poza tym inne drobne gryzonie oraz krety. Czasami łapie gady lub płazy. W przeciwieństwie do Krogulca lub Jastrzębia, rzadko łowi ptaki. Myszołów poluje z powietrza lub z zasiadki na wysokim drzewie lub ogrodzeniu, gdzie czeka na moment, w którym usłyszy szelest trawy lub zobaczy w niej jakiś ruch. Spada wówczas na ofiarę, którą łapie w szpony, prędko pozbawiając życia. Jest pokarmowym oportunistą i chętnie korzysta z nadarzających się okazji. Na przykład często siedzi na barierkach koło autostrad i dróg, czekając aż jakieś nieuważne stworzenie zostanie potrącone przez samochód, aby zjeść to, co z niego zostanie. Nie gardzi resztkami ofiar większych drapieżników.
Myszołowy rozpoczynają porę lęgową od spektakularnych lotów tokowych w marcu lub kwietniu. Para buduje gniazdo w koronie drzewa, a ich siedziba może mieć nawet 100 cm średnicy! Budulcem są gałęzie, a wymoszczenie składa się z trawy, sierści i drobnych gałązek (często drzew iglastych). Gniazdo może być używane przez kilka lat. W zniesieniu są 2-4 jaja składane co 2, czasami co 3 dni. Wysiadywanie (przez oboje partnerów) rozpoczyna się od złożenia pierwszego jaja i trwa około 30-35 dni. Młode opuszczają gniazdo po 40 dniach. Myszołowy są dobrymi rodzicami i nawet 90% ich lęgów kończy się sukcesem. Statystycznie wyprowadzają 1,5-2,5 młodego w sezonie. Pary są monogamiczne, a związki niektórych partnerów mogą trwać przez całe życie. Poza sezonem lęgowym ptaki te nie są terytorialne. W miejscach z dużą ilością gryzoni występują w dużych grupach, nawet do kilkudziesięciu osobników.
Galeria
Z kim łatwo pomylić Myszołowa?
Myszołowa można pomylić z niektórymi orłami, Jastrzębiem i przede wszystkim z bardzo podobnym Myszołowem Włochatym, który jednak ma jaśniejszy, białawy spód z charakterystycznymi, silnie kontrastującymi ciemnymi nadgarstkami (widocznymi w połowie długości skrzydeł), przeważnie ciemny brzuch i głowę oraz zawsze bardzo ciemne krawędzie lotek i sterówek. Myszołów też ma takie krawędzie, ale bez silnych kontrastów, czasami wręcz trudno zauważalne. Włochaty jest zwykle trochę większy i masywniejszy, podobnie jak bardzo rzadkie u nas orły oraz pojawia się tylko na przelotach i zimą. Zdjęcie poniżej, Myszołów Włochaty.
Jastrząb z kolei jest ptakiem bardzo skrytym, rzadko opuszczającym korony drzew. Myszołowy są znacznie bardziej pospolite od Jastrzębi czy któregokolwiek z naszych orłów i w przeciwieństwie do nich żyją w naszym sąsiedztwie, zatem drapieżny ptak, którego przypadkiem spotkamy, to najpewniej Myszołów. Poniżej, zdjęcie Jastrzębia.
Myszołów w liczbach
Masa ciała | 0,6 – 1,2 kg, przy czym samice są większe od samców |
Rozpiętość skrzydeł | 110 – 135 cm |
Długość ciała | 50 – 57 cm |
Liczebność (w Polsce) | Myszołów jest najliczniejszym naszym ptakiem drapieżnym, a jego krajową populację szacuje się na 48 – 55 tysięcy par. |
Status | objęty jest ścisłą ochroną gatunkową, sklasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC) |
Jak pomóc Myszołowowi?
Zagrożeniem dla Myszołowa jest uprzemysłowienie i intensyfikacja rolnictwa, karczowanie śródpolnych zadrzewień, intensywna gospodarka leśna oraz zabudowa terenów otwartych, co albo pozbawia je żerowisk, albo dogodnych miejsc na gniazdo. Wiele ptaków ginie w skutek zderzeń z turbinami wiatrowymi i liniami napowietrznymi oraz pada ofiarą hodowców gołębi, mimo że Myszołów na gołębie nie poluje, preferując drobne, naziemne ssaki. Dbajmy o pola, aby Myszołowy miały gdzie znajdować pokarm. Nie wycinajmy starych drzew, których potrzebują do założenia gniazda (najchętniej wybierają te, które mają ponad 60 lat!). Uważajmy w trakcie jazdy samochodem, aby nie potrącić Myszołowa, który posila się na padlinie lub przelatuje nisko nad jezdnią. Jeśli widzimy jakiegoś na drodze, zwolnijmy, aby dać mu szansę na ucieczkę.
Bibliografia
Dorota Zawadzka, Ptaki. Warszawa, MULTICO Oficyna wydawnicza, 2017
https://pl.wikipedia.org/wiki/Myszo%C5%82%C3%B3w_zwyczajny
- Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
- Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie
Zostaw komentarz