Orłosęp na parapecie!

Orłosępy spuszczą czasami na skały jakiegoś żółwia, świstaka lub królika. Wyjątkowo próbują spłoszyć większe zwierzę, np. koziorożca lub kozicę, z nadzieją, że to straci kontrolę i rozbije się gdzieś na skale, albo specjalnie pędzą je w kierunku przepaści. Zdarza się to bardzo rzadko, ale być może najciekawsze jest to, że gdy bliżej przyjrzano się tej strategii, to okazało się, że zawsze lub prawie zawsze dotyczy ona zwierząt chorych lub rannych. W niektórych regionach, gdzie żyją lub żyły Orłosępy (poza Europą są jeszcze na Bliskim Wschodzi i w Azji Centralnej oraz punktowo w północnozachodniej i wschodniej Afryce, a całą ich światową populację liczy się na około 4250 ptaków), krążą też opowieści o tym, jakoby któryś z nich zrzucił jakiegoś człowieka ze skały. Nigdy jednak niczego takiego nie zaobserwowano, ani nie potwierdzono.

Nie udało się też zweryfikować doniesień ze starożytnej Grecji, jakoby Aischylos z Eleusis, ojciec teatru, został zabity przez orłosępa. Ptak miał wziąć świecącą w słońcu łysinę Aischylosa za kamień i spuścił na nią solidnie opancerzonego żółwia… Cokolwiek wydarzyło się w Eleusis jakieś 2480 lat temu, jesteśmy przekonani, że Rei który, zaglądał w Poznaniu do wysoko położonej kuchni, nie chciał nikogo z niej wyciągnąć ani też zrzucić na parking pod blokiem.

Majestatyczne Orłosępy żyły kiedyś w górskich lub skalistych rejonach całej południowej Europy, sięgając być może aż do Tatr. Ze względu na swoją szczególną dietę, prawdopodobnie nigdzie jednak nie były bardzo częste, mimo to i tak zaczęto je w końcu celowo truć i zabijać. Wkrótce na całym kontynencie przetrwała tylko garstka brodatych niedobitków, ukrywających się pośród niedostępnych szczytów Cypru, Korsyki oraz hiszpańskich Pirenejów, które zawsze były ich bazą, tyle że na koniec XX w nawet tam przetrwało najwyżej 30 ptaków.

Na szczęście trochę zmądrzeliśmy i dzisiaj szacuje się, że w całej Hiszpanii żyje około 1000 Orłosępów, a swoje programy reintrodukuj włączyli też Szwajcarzy, Austriacy, Włosi i wspomniani już Francuzi. Tym samym szansa na kolejne spotkania z Orłosępami u nas ciągle rośnie. Raczej nie powtórzy się szybko takie na kuchennym parapecie, ale młodzież zanim się ustatkuje i założy swoje rodziny (zwykle nie wcześniej, niż przed 7 urodzinami), tradycyjnie rusza na coś w rodzaju gap year, który może trwać kilka lat i polega na oblatywaniu świata. To jest właśnie ten czas kiedy Orłosępy pojawiają się czasami w najbardziej niezwykłych miejscach i okolicznościach. Miejmy oczy szeroko otwarte!