Czarnogłówka (sikora)

Malutka sikora, mniejsza od Wróbla, o bardzo dużej głowie i lekko zaokrąglonym ogonie. Wierzch ciała ma szarobeżowy, na głowie czarną, matową czapeczkę zachodząca aż na plecy i białe policzki oraz niewielki, czarny, rozszerzający się i rozmyty na krawędziach śliniak pod dziobem. Na złożonym skrzydle lekkie przejaśnienia lotek. Brzuch białoszary, boki z szaropłowym nalotem. Brak dymorfizmu płciowego. Młode są podobne do dorosłych.

Jak rozpoznać Czarnogłówkę po głosie?

Wabi nosowym, ale ostrym „spici dedet da dee” lub nieco szorstkim „dej-dej”. Gdy jest w grupie, ciągle słychać kontaktowe, piszczące „ti ti”. Pogwizdująca piosenka „Tij Tij Tij” w poszczególnych sylabach lekko opada. To odgłosy często zdradzają obecność Czarnogłówki, która odzywa się bardzo często.

Występuje w całym kraju, najliczniej w Karpatach, na Podkarpaciu i na Podlasiu. Jest to gatunek leśny, z upodobaniem do borów, występuje również w środowiskach antropogenicznych jak parki i ogrody. Osiadła.

Ptak leśny, gniazdujący w olsach i łęgach oraz w lasach mieszanych i iglastych na wilgotnych siedliskach, ale może także występować w zadrzewieniach w sąsiedztwie osiedli ludzkich. Gnieździ się w młodszych drzewostanach niż Sikora Uboga. Preferuje obszary o chłodnym klimacie, średniej temperaturze rocznej poniżej 5 *C i wysokim rocznym poziomie opadów. Jest ptakiem terytorialnym, monogamicznym, często łączy się w pary na całe życie i trzyma się w nich, także wtedy, gdy przebywa w stadku z innymi ptakami.

W marcu para zajmuje swoje terytorium i przegląda dziuple. Najczęściej sama kuje dziuple w spróchniałym pniu drzewa, na wysokości 3-4 metry nad ziemią, choć nie pogardzi dziuplą wykutą przez inne sikory, Dzięciołka, ani też budką lęgową. Para wyprowadza 1 lub 2 lęgi w roku. Gniazdo buduje z mchu, wyściela wełną, sierścią i puchem. Samiec przynosi wysiadującej samicy pożywienie, wywołując ją z dziupli specjalnym głosem. Jeżeli samica nie wyjdzie, samiec karmi ją siedzącą na jajach.

W lęgu jest 7-9 jaj, wysiadywanych przez 13-15 dni. Młode wylatują z gniazda po 17-20 dniach i przebywają wraz z rodzicami na ich terytorium. Jesienią Czarnogłówki zbierają się w większe gromady z innymi sikorami. Czarnogłówka zjada latem głównie motyle nocne, ich jaja i larwy żyjące w koronach drzew, a jesienią i zimą-nasiona drzew iglastych, jałowca i buka oraz nasiona oleiste. Czasami korzysta z karmników.