Jak rozpoznać Kukułkę?
Ma popielatoszarą głowę, plecy i szyję. Pierś i brzuch są białe, poprzecznie kreskowane. Oczy mają żółtą tęczówkę i razem z żółtoopomarańczowymi nogami są najbardziej wyrazistymi elementami stroju Kukułki. Ogon, który rozkłada w trakcie lotu jest długi, szaro-grafitowo-czarny, biało pręgowany. Uwaga, niektóre samice występują w rdzawej odmianie kolorystycznej. Krótki, grafitowy, żółtawy u nasady dziób służy do podnoszenia owadów jak pęseta.
Jak rozpoznać Kukułkę po głosie?
Samiec odzywa się charakterystycznym kukaniem, któremu gatunek zawdzięcza swoją nazwę. Samica wydaje dźwięk podobny do chrapliwego chichotu.
| Gdzie i kiedy można zobaczyć Kukułkę? |
Preferuje mozaikę łąk i lasów oraz okolice zbiorników wodnych, gdzie znajduje więcej gniazd małych ptaków wróblowych, który może podrzucić swoje jaja.
Kukułki są z nami od kwietnia do końca sierpnia. Ostatnie osobniki odlatują we wrześniu. Zimują w Afryce, na południe od Sahary.
Miejsce występowania lub obserwacji
Poznaj bliżej Kukułkę
Kukułka to jedyny w Polsce przedstawiciel rodziny kukułek. Jest także jednym z niewielu ptaków, które nie tworzą par i mają wielu partnerów. Kukułki są najlepiej znane ze swojej strategii rozrodczej: nie budują gniazd, nie wysiadują jaj i nie opiekują się młodymi. Zamiast tego samica składa jaja do gniazd innych gatunków (między innymi Pliszki Siwej, Kopciuszka, Trzcinniczka). W jednym sezonie może ich wytworzyć nawet dwadzieścia kilka! Warto wspomnieć, że „przybrani rodzice” nie są całkowicie bezbronni: niektóre gatunki potrafią rozpoznać drobne różnice między jajami i wyrzucić to podrzucone, zanim zdąży się wykluć.
Jeśli jednak ptaki nie zorientują się w porę, mała Kukułka zwykle wykluwa się wcześniej niż jej przybrane rodzeństwo, bo zaledwie po 10-12 dniach i instynktownie wypycha jaja (lub nawet pisklęta) gospodarzy, aby całą ich uwagę skupić na sobie. Obce pisklę jest bardzo łakome i przeważnie zjada więcej pokarmu niż ten, który normalnie wystarczyłaby do wykarmienia typowych kilkorga młodych! Intensywnie jasnopomarańczowe zajady i wnętrze wielkiego dzioba stymulują opiekunów do nieustannego poszukiwania pokarmu, czasami na granicy wyczerpania. Młoda Kukułka zostaje w gnieździe przez około trzy tygodnie, a pod koniec tego okresu parokrotnie przerasta nie tylko rodziców, ale i samo gniazdo.
Młode Kukułki przystępują do rozrodu w wieku dwóch lat. Samice pamiętają swoich przybranych rodziców i składają jaja do gniazd tego samego gatunku, który ją odchował.
Kukułki są owadożerne. Dorosłe ptaki preferują gąsienice motyli i polują głównie w koronach drzew, ale zdarza im się szukać pokarmu na ziemi. Młode są mniej wybredne i żywią się wszystkimi owadami i bezkręgowcami, które przynoszą im przybrani rodzice.
Najstarsza zaobrączkowana Kukułka przeżyła 15 lat.
Galeria
Z jakim ptakiem można pomylić Kukułkę?
Upierzenie Kukułki jest bardzo podobne do upierzenia Krogulca. Ma też podobny lot i rozmiar. Kukułkę można odróżnić po widocznych w locie, ostro zakończonych skrzydłach, lekko wachlarzowatym ogonie – i oczywiście po głosie.
Kukułka w liczbach
| Masa ciała | 106 – 133 g |
| Rozpiętość skrzydeł | 55 – 60 cm |
| Długość ciała | 32 – 34 (z czego ogon 13 – 15) cm |
| Liczebność (w Polsce) | 134 00 – 177 000 samców |
| Status | objęta ścisłą ochroną gatunkową |
Jak pomóc Kukułce?
Wiele osób ma negatywne wyobrażenie o Kukułce, ze względu na jej sposób rozmnażania się. Taka jest jednak jej natura, a to, że jakieś zwierzę zachowuje się w sposób którego my, ludzie, nie rozumiemy, nie oznacza, że nie zasługuje na szacunek i ochronę. Aby pomóc Kukułce, musimy dbać o zachowanie bioróżnorodności naszego krajobrazu – w szczególności chronić populacje i siedliska mniejszych ptaków, które kukułka wykorzystuje jako niańki. Oznacza to m.in. ochronę trzcinowisk, ziołorośli i zakrzaczeń. Chrońmy też drzewa, na których Kukułki szukają gąsienic, a małe ptaki bezkręgowców dla swoich ciągle głodnych pociech. Kukułki są ptakami wędrownymi i tak samo ważna z punktu widzenia ich ochrony będzie więc kondycja ich afrykańskich zimowisk oraz szlaków migracyjnych.
Bibliografia
https://pl.wikipedia.org/wiki/Kuku%C5%82ka_zwyczajna
Dorota Zawadzka, „Ptaki”. Warszawa, MULTICO Oficyna wydawnicza, 2017
* Źródło: MPPL
Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!
Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.
- 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar!
Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%.
Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
- Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka.
Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
- Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
