Pokrzywnica, Płochacz Pokrzywnica
-
Prunella modularis
Wiosennym górskim czy leśnym wędrówkom oraz parkowym lub ogrodowym przechadzkom, często towarzyszy śpiew ptaków – jeśli usłyszysz krótką melodię składającą się z metalicznych, wysokich dźwięków, wyglądaj Pokrzywnicy – zwykle na szczytach pobliskich krzewów i drzewek.
Autorka: Joanna Lay
Jak rozpoznać Pokrzywnicę?
Wielkości Wróbla, ale o smuklejszej sylwetce i lekko wydłużonym, cienkim dziobie. Głowa, szyja, pierś i podbrzusze mają barwę szaro-niebieskawą. Na grzbiecie, ogonie i skrzydłach dominują brązy z ciemniejszym kreskowaniem. Ciemnobrązowe oczy podkreśla jasnobrązowa okrągła smuga biegnąca w kierunku szyi.
Jak rozpoznać Pokrzywnicę po głosie?
Krótka (każda zwrotka trwa ok. 3-4 sekundy), ale intensywna, dość głośna i przyjemna dla ucha kompozycja pozornie przypadkowych dźwięków.
Śpiew Pokrzywnicy podobny jest trochę do śpiewu Strzyżyka, przy czym ten ostatni przedziela swoją melodię pojedynczymi, wysokimi tonami, a poszczególne zwrotki są dłuższe, bardziej ustrukturyzowane, eleganckie. U Pokrzywnicy poszczególne sylaby śpiewane są w podobnej, wyrównanej tonacji.
Gdzie i kiedy można zobaczyć Pokrzywnicę?
Pokrzywnica występuje w całym kraju, przede wszystkim w lasach łęgowych i wilgotnych oraz w zadrzewieniach z dobrze wykształconym podszytem.
Chętnie zasiedla gęste zakrzewienia oraz parki, ogrody i żywopłoty o podobnych cechach (gęsty podszyt, liczne kryjówki, uwilgotnienie).
Gatunek ten dobrze czuje się też w lasach z dużym udziałem drzew iglastych. Można ją spotkać w całym pasie Karpat aż do wysokości 1200 metrów n.p.m. Jednym z jej ulubionych tam siedlisk jest piętro kosodrzewiny, która wydaje się być stworzona dla tego niewielkiego ptaszka uwielbiającego kryć się w gęstwinie gałązek. Na zimę Pokrzywnica przemieszcza się w cieplejsze regiony Europy Zachodniej i Południowej. Niektóre osobniki zimują w zachodniej części kraju.
Miejsce występowania lub obserwacji
Poznaj bliżej Pokrzywnicę.
Pokrzywnica szuka pokarmu wśród gęstych zarośli, bardzo często na ziemi, gdzie biega, podskakuje i podlatuje chwytając kolejnego owada,
jego larwę lub gąsienicę. Zimą sięga również po nasiona – najchętniej roślin oleistych. Przedstawiciele obu płci mają najczęściej wielu partnerów.
Dla samców to większa szansa na przekazanie swoich genów, dla samic gwarancja pomocy przy wykarmieniu potomstwa – tym bardziej, że nieraz każde pisklę ma innego ojca. (Zdarza się też, że samce, aby zapewnić sobie jak największą ilość potomków, zmuszają samice do wydalenia nasienia poprzednika).
Efektem tych krótkotrwałych związków jest 4-5 jasnoniebieskich jaj, które samica składa w gnieździe umiejscowionym nisko nad ziemią. Wysiadywanie jaj trwa ok. 12-14 dni, a odchowanie młodych drugie tyle.
Galeria
Pokrzywnica w liczbach
Masa ciała | ok. 21 g |
Rozpiętość skrzydeł | ok. 22 cm |
Długość ciała | ok. 15 cm |
Liczebność (w Polsce) | ok. 85 tys. par. |
Status | Pospolity ptak lęgowy |
Jak pomóc Pokrzywnicy?
Chrońmy śródpolne zadrzewienia i zakrzaczenia, nie usuwajmy podszytu (krzewów) z parków, ogrodów i lasów, nie osuszajmy ich,
nie grabmy opadłych liści ani innej martwej materii roślinnej.
Chrońmy źródliska, śródpolne oczka wodne oraz inne wilgotne enklawy. Nie zamieniajmy ich w śmietniki. Jednym słowem zostawmy Pokrzywnicy jej życiową przestrzeń. Skorzysta na tym też wiele innych gatunków fauny i flory – my też.
Bibliografia
http://ptaki.info/pokrzywnica, 29.01.2021
https://www.ekologia.pl/srodowisko/ochrona-srodowiska/pokrzywnica-opis-wystepowanie-i-zdjecia-ptak-pokrzywnica-ciekawostki,22796.html, 29.01.2021
https://www.lasy.gov.pl/pl/wideo/echa-lesne-tv/wideo/lesny-budzik-pokrzywnica, 29.01.2021
http://www.euroregion-beskidy.pl/wp-content/uploads/2020/05/Album_Ptaki_babiogorskiego_pogranicza.pdf, 29.01.2021
https://kpnmab.pl/img/files/Wydawnictwa1/Ptaki%20Karkonoszy.pdf, 29.01.2021
https://otop.org.pl/wp-content/uploads/2019/05/Atlas-pospolitych-ptakow-legowych.pdf, 29.01.2021
- Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
- Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie