Atlas ptaków

Syczek

    Otus scops

Syczek to sowa z rogami. Charakterystyczne pióra na głowie tzw. uszy podczas spoczynku są u niego prawie niewidoczne, ale zmienia to się w chwilach podniecenia lub zaniepokojenia, albo gdy ptak chce się lepiej wtopić w otoczenie. Wówczas stroszy swoje uszy, które wyglądem przypominają rogi.

Autorka: Joanna Rost

Jak wygląda Syczek?

Jak rozpoznać Syczka?

Bardzo mały, skromny ptaszek rozmiarem zbliżony do Szpaka lub Śpiewaka. Smukła sylwetka i mała jak na sowę głowa z bardzo dużymi, jakby wystraszonymi żółtymi oczami. Szlara słabo zaznaczona, ubarwiona jak reszta ciała. Dziób niebieskoczarny w większości pokryty piórami. Szarobrązowe lub rude upierzenie ciemne na wierzchu a jasne od spodu pokryte jest misternym wzorem składającym się z kresek i prążków. Rysunek ten przypominający korę drzewa to idealny kamuflaż. Kiedy Syczek odpoczywa w gąszczu liści i gałęzi wypatrzenie go jest prawie niemożliwe. Podczas prostego ale zwinnego lotu widoczne są długie i wąskie skrzydła oraz krótki prążkowany ogon. Nogi szare słabo opierzone. Brak dymorfizmu płciowego, co oznacza że samiec i samica wyglądem nie różnią się od siebie. Młode sowy upierzenie mają podobnie do dorosłych, choć w ogólnej tonacji są trochę bledsze. Wypluwki niewielkich rozmiarów o zaokrąglonych kształtach ulegają szybkiemu rozkładowi. Zawierają przede wszystkim resztki pancerzyków owadów.

mały rozmiar
sylwetka ptaka podobna do Sowa
sylwetka ptaka w locie podobna do Gołąb
jastrzębi dziób
biały kolor

Jak rozpoznać Syczka po głosie?

Głos terytorialny słyszalny od zmierzchu do świtu to krótkie, rytmiczne dzwonienie wydawane przez sowy obu płci, choć u samca wyższy i mniej donośny. Zwykle nawołuje swą partnerkę z wysokich stanowisk, drzew lub slupów. Dźwięk jaki wydaje uznawany jest za jeden z najładniejszych sowich zawołań.

Gdzie i kiedy można zobaczyć Syczka?

Syczek preferuje ciepły klimat południowej Europy. Zasiedla najczęściej otwarte lub półotwarte przestrzenie takie jak prześwietlone zadrzewienia, stare gaje, parki, sady, a także przydrożne aleje. Widywany na obszarach rolniczych i w pobliżu zabudowań ludzkich. Jedyna europejska sowa, która migruje na długich dystansach. Zimę spędza w Afryce, na południe od Sahary, a wiosnę i lato w Europie. Obecnie Syczki pojawiają się W Polsce tylko sporadycznie. W 2013 roku widywano jedną parę na Mazowszu, przy czym gniazda nie znaleziono.

Miejsce występowania lub obserwacji

Poznaj bliżej Syczka

Jak wygląda Dzięcioł Średni?
Jak wygląda Dzwoniec?

Aktywny głównie po zachodzie słońca. Poluje przede wszystkim na owady, pająki i dżdżownice. Sporadycznie schwyta jaszczurki, płazy, myszy oraz drobne ptaki. Swoje ofiary wypatruje z zasiadki lub podczas lotu patrolowego. Czasami zdobywa pokarm chodząc po ziemi – dotyczy to na przykład dżdżownic. W ciągu dnia, kiedy odpoczywa, Syczek pozostaje w ukryciu. Chowa się w dziupli, gęstych gałęziach lub skalnych szczelinach. Jeżeli zabraknie takich kryjówek ptak przylgnie do pnia drzewa i udaje, że go nie ma. Sowa ta jest mało płochliwa i nie boi się ludzi, ale dzięki doskonałej umiejętności maskowania się szybciej go usłyszymy, niż zobaczymy. Na gniazda Syczki wybiorą dziuple starych drzew lub skrzynki lęgowe. Czasami osiedlają się we wnękach budynków, wyjątkowo skorzystają z opuszczonych gniazd innych ptaków, Wrony lub Sroki. Same gniazd nie budują, ani nie wyściełają. Późną wiosną samiczka składa 3-6 jaj. Przeważnie sama je wysiaduje ale kiedy robi sobie przerwę samiec może ją zastąpić. Po około 24-25 dniach wykluwają się pisklęta, którymi opiekują się oboje rodzice. Młode opuszczają gniazdo po 3 tygodniach od momentu przyjścia na świat i już do niego nie wracają. Po kilku dniach już dobrze latają i uczą się samodzielnie polować. Samiec i samica opiekują się dziećmi do momentu kiedy staną się zupełnie samodzielne, czyli do około 50 dnia ich życia, przy czym rodziny w dalszym ciągu trzymają się razem i razem ruszają na zimowiska do Afryki. W wyjątkowych sytuacjach kiedy pierwszy lęg zostanie stracony, Syczki mogą przystąpić do kolejnego.

Galeria

Z jakim ptakiem można pomylić Syczka?

Ze względu na rozmiar Syczka łatwo pomylić z Pójdźką, albo z… suchą gałęzią. Wszystko przez jego doskonały kamuflaż! Z kolei jego głos jaki jest podobny do głosu Sóweczki, która jednak zdecydowanie bardziej północny zasięg, a do tego występuje w zupełnie innych siedliskach.

Syczek w liczbach

Masa ciałaMasa ciała:  77-119 g
Rozpiętość skrzydeł47-54 cm
Długość ciała19-21 cm
Liczebność (w Polsce)W Polsce Syczki się nie lęgną, sporadycznie zalatują.
StatusObjęty ścisłą ochroną gatunkową

Jak pomóc Syczkowi?

Spadek liczebności Syczków w ich całym południowoeuropejskim zasięgu spowodowany jest między innymi utratą siedlisk, co jest konsekwencją intensyfikacji i uprzemysłowienia rolnictwa. Odnotowuje się też dużą śmiertelność podczas corocznych migracji. Syczek potrzebuje starych dziuplastych drzew, alei i sadów. Wieszanie skrzynek lęgowych, pozostawienie śródpolnych zadrzewień oraz wykluczenie lub przynajmniej ograniczenie  pestycydów wykorzystywanych w rolnictwie i ogrodnictwie mogą pomóc przetrwać tej sowie.

Bibliografia

Heintzenberg F. Seria: Spotkania z przyrodą Sowy i ptaki szponiaste. Tłum. Dmoch A. Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 2008.

Hudec K. Przewodnik Ptaki. Tłum. Dudziński W. Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 1996.

Karczewski J. Noc Sów. Opowieści z lasu. Wydawnictwo Poznańskie, 2020.

Opracowanie zbiorowe Ilustrowana encyklopedia ptaków Polski Atlas. Wydawnictwo: Fenix, 2015.

Sokołowski J. Ptaki Polski Atlas. Wydawnictwo: WSiP, 1988.

Svensson L. Ptaki. Przewodnik Collinsa. Tłum. Graszka-Petrykowski D. Wydawnictwo: Oficyna Wydawnicza MULTICO, 2013.

https://nocsow.pl/syczek/; dostęp: 20.10.2020.

Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!

Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.

  • 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar! Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%. Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
Zobacz inne formy wsparcia
  • Bagna są dobre!
  • Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka. Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak chroni przyrodę stowarzyszenie Jestem na pTAK!
  • Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak stowarzyszenie Jestem na pTAK! chroni przyrodę?
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie

Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!

Wpłać
na ptaki

Darowizna online

Zobacz pozostałe
formy wsparcia

Zobacz