Włochatka

Malutka sowa rozmiarem zbliżona do Szpaka lub Drozda Śpiewaka. Poznamy ją po nieproporcjonalnie dużej głowie z płaskim ciemieniem oraz po zdziwionym, trochę zagubionym spojrzeniu jasnożółtych oczu. Szlara wyraźnie zaznaczona w szarobiałym kolorze z ciemną, czarniawą obwódką. Widoczne są białe brwi i krótkie, brązowe „wąsy” oraz żółtawy haczykowaty dziób. Wierzch ciała czekoladowobrązowy, obsypany białymi plamkami, które przypominają perły. Pierś i brzuch sowy jest brudnobiały z rozmazanymi ciemnymi przebarwieniami, które układają się w podłużne kreskowanie. Podczas wolnego i prostego lotu zauważyć można, że skrzydła Włochatki są dość długie i zaokrąglone, a ogon krótki. Odpowiednio do nazwy gatunkowej cała sowa jest gęsto opierzona, nawet nogi i to aż po same szpony. Typowy dla sów dymorfizm płciowy przejawia się w rozmiarach i samiczka może być niemal dwa razy cięższa od samczyka. Ubarwienie młodych ptaków jest jednolicie czekoladowobrązowe, z ciemniejszymi krawędziami szlarą i odcinającymi się na jej tle białawymi brwiami. W wypluwce zwykle duża ilość dobrze widocznej sierści z innymi niestrawionymi resztkami pokarmu.

Jak rozpoznać Włochatkę po głosie?

Nie należy do płochliwych ptaków, ale w związku z jej nocnym trybem życia zobaczyć Włochatkę jest bardzo trudno. Szybciej ją usłyszymy, ponieważ odzywa się dość często, najchętniej i najczęściej jednak na początku okresu godowego (wczesna wiosna). Terytorialne i godowe zawołania podobne są do głosu Dudka. Często powtarzane od wczesnej wiosny do lata hu-hu-hu usłyszeć można z odległości nawet 2-3 kilometrów.

Włochatka zamieszkuje przede wszystkim stare, dziuplaste bory świerkowe i jodłowe oraz także buczyny z domieszką drzew iglastych. Chętnie poluje w pobliżu niewielkich terenów otwartych, takich jak śródpolne łąki, dolinki strumieni, zręby. W Polsce najliczniej występuje w Sudetach, Karpatach i Borach Dolnośląskich. Włochatkę możemy spotkać także w lasach na Pomorzu Gdańskim oraz w Puszczach: Piskiej, Augustowskiej, Knyszyńskiej oraz Białowieskiej. Pojedyncze pary widywane są na Opolszczyźnie.

Włochatka jest aktywna nocną. Dzień spędza w ukryciu siedząc w dziupli lub odpoczywając tuż przy pniu. Samiec jest bardzo przywiązany do swojego terytorium i migruje tylko w skrajnych przypadkach całkowitego załamania się bazy pokarmowej. Głównym składnikiem diety Włochatki są drobne gryzonie, takie jak norniki, nornice i ryjówki. Czasami zapoluje na małe ptaki, szczególnie na podloty. Swojej ofiary nasłuchuje z zasiadki, wydaje się przy tym bardzo niecierpliwa – jeżeli nie usłyszy nic interesującego, szybko przelatuje do innego stanowiska. W przypadku gdy pożywienia jest dużo, nadwyżki magazynowane są w dziuplach. Włochatka nie buduje gniazda tylko zasiedla opuszczone dziuple, przeważnie po Dzięciole Czarnym. Sowy najchętniej wybierają takie, które mają bardzo małe wejścia i nie przeszkadza im, że muszą się przeciskać do środka. Zabezpieczają się w ten sposób przed atakiem wrogów oraz konkurencji – szczególnie większych sów.

W przypadku gdy brakuje odpowiedniego miejsca do założenia rodziny, Włochatki chętnie zamieszkują skrzynki lęgowe. Pary zwykle łączą się tylko na jeden sezon. Po wyborze partnera samica sprawdza czy okolica jest bezpieczna. Przekonuje się o tym zajmując dziuplę na kilka dni przed zniesieniem pierwszego jaja i obserwując co się dzieje dookoła. Zwykle składa 1-10 jaj raz, czasami dwa razy do roku. Wysiaduje je sama przez około 26-32 dni. Samczyk w tym czasie zajmuje się dostarczaniem pożywienia dla partnerki, a małych jeszcze potem piskląt. Młode wykluwają się w jedno lub dwu-dniowych odstępach, a po miesiącu opuszczają dziuplę. Podloty zaczynają latać po około 4-5 tygodniach od momentu przyjścia na świat. Rodzice opiekują się nimi jeszcze przez kolejnych 5-6 tygodni. Zdarza się, że po zakończonym sezonie samica, a także samodzielne już młode decydują się na dalekie wędrówki, które mogą liczyć choćby i tysiąc kilometrów.