Baza wiedzy

Bagna i Ludzie!

Każdego roku, 2 lutego obchodzimy Światowy Dzień Mokradeł.

World Wetlands Day

Światowy Dzień Mokradeł, 2.02.2024

Z każdym rokiem staje się to ważniejszą datą, ponieważ z każdym rokiem jeszcze bardziej przekonujemy się jak istotne dla naszej gospodarki, dla naszego klimatu i życia są tzw. obszary wodno-błotne, czyli wszelkie bagna, podmokłe łąki, torfowiska.

W tym roku motywem przewodnim obchodów jest: Mokradła i dobrostan człowieka (Wetlands and Human Wellbeing)
Ten Dzień zwraca uwagę na to, jak wszystkie aspekty dobrostanu człowieka (fizyczny, psychiczny i środowiskowy) są powiązane z dobrym stanem terenów podmokłych na świecie. Wyjaśnia, jak mokradła i życie ludzkie były ze sobą powiązane na przestrzeni dziejów — ludzie czerpią pożywienie, inspirację i odporność z tych produktywnych ekosystemów. Podkreśla pilną potrzebę zarządzania przez człowieka terenami podmokłymi na świecie.

Bagna są Dobre!

To nasz manifest!
Przypominamy Ci o tym już od 15 lat.
Opowiadamy Wam, że bagną są ważne dla ptaków, ale też dla nas, dla naszej kultury, klimatu i bezpieczeństwa!

Dlaczego bagna są ważne?
Dlaczego bagna są ważne?

Woda

Dlaczego nazywamy mokradła Nerkami Ziemi?
Nasza egzystencja zależy od wody. Jednakże słodkiej wody jest mało.
Tylko 2,5% wody na Ziemi to woda słodka.
Mniej niż 1% wody na Ziemi to zasoby dostępne do bezpośredniego wykorzystania przez człowieka. Mokradła dostarczają prawie cały zasób wody słodkiej.
Bogata w osad i rośliny, gleba mokradeł naturalnie filtruje i magazynuje wodę.

Klimat

Mokradła pomagają nam łagodzić zmiany klimatu i przygotować się do nich. Działają jak gąbka! Wchłaniają, filtrują, oczyszczają oraz przechowują wodę gdy jest jej za dużo i chronią nas przed powodziami. Gdy dookoła wody jest za mało – powoli oddają wilgoć, którą zmagazynowały.

  • Tereny podmokłe chronią 60% ludzkości zamieszkującej wybrzeża przed falami sztormowymi, huraganami i tsunami.
  • Każdy hektar mokradeł śródlądowych, absorbując 14 milionów litrów wody powodziowej, pomaga redukować powodzie i łagodzić susze.
  • Mokradła magazynują więcej węgla niż jakikolwiek inny ekosystem na Ziemi.
  • Ekosystemy przybrzeżne (ekosystemy błękitnego węgla) zapewniają kluczowe magazynowanie CO2 w roślinności, glebie i osadach i należą do najcenniejszych ekosystemów regulujących globalny klimat.Należą do nich lasy namorzynowe, bagna międzypływowe i łąki trawy morskiej.
  • Torfowiska zajmują tylko 3% powierzchni lądowej, ale magazynują ~30% węgla pochodzącego z lądu — czyli dwukrotnie więcej niż wszystkich lasów na świecie.
  • Przybrzeżne tereny podmokłe, regularnie zalewane przez wody pływowe, pochłaniają i magazynują dwutlenek węgla nawet 55 razy szybciej niż tropikalne lasy deszczowe!

Pożywienie

Dlaczego bagna są ważne?

Tereny podmokłe są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego.

Przez tysiące lat ludzie zakładali osady w pobliżu mokradeł, aby zyskać dostęp do ryb i innych źródeł pożywienia i do słodkiej wody, która potrzebna jest do chowu zwierząt i uprawy roślin.

Podstawą diety ponad połowy ludzkości są produkty uprawiane na terenach podmokłych.

Ponad miliard ludzi na świecie opiera swoją dietę na rybach z terenów podmokłych jako głównym źródle białka. Pola ryżowe zapewniają pożywienie 3,5 miliardom ludzi rocznie.

Bioróżnorodność

Tereny podmokłe są jednym z najbardziej różnorodnych biologicznie siedlisk na świecie, są domem dla wielu zagrożonych gatunków i ostatnią deską ratunku dla gatunków słodkowodnych!

40% gatunków roślin i zwierząt na świecie żyje albo rozmnaża się na mokradłach, m.in.:
– ponad 100 000 gatunków słodkowodnych, w tym 200 gatunków nowo okrywanych każdego roku.
– 30% wszystkich znanych gatunków ryb.
Wiele gatunków endemicznych występuje tylko w określonych obszarach podmokłych.

Zdrowie

Badania pokazują, że krajobrazy mokradłowe pozytywnie wpływają na samopoczucie psychiczne.
Połączenie z naturą, jakie zapewniają tereny podmokłe, sprzyja uważności i poczuciu równowagi emocjonalnej, przyczyniając się do poprawy zdrowia psychicznego.

Tereny podmokłe zapewniają możliwości rekreacji, w tym wędkowania, uprawiania sportów wodnych i pływania, umożliwiając ludziom relaks i radzenie sobie ze stresem.

Kultura

Ludzie od zawsze osiedlali się w sąsiedztwie żyznych mokradeł. Największe i najbogatsze miasta miały swój początek jako bagienne osady – na przykład Nowy York, Londyn, Amsterdam, Paryż, Hamburg, Berlin, Sankt Petersburg, Tokio, Bangkok, Kair czy Gdańsk.

Sceny i skojarzenia z mokradłami wniosły wkład w dziedzictwo artystyczne wszystkich kultur na całym świecie – od tradycji lokalnej i narodowej po klasyczną tradycję zachodnią.
Ludzie żyjący w pobliżu mokradeł rozwinęli wokół tych ekosystemów wartości społeczno-kulturowe, które są integralną częścią ich kultury, życia duchowego i obecnej egzystencji.

Treści pochodzą z materiałów przygotowanych z okazji Międzynarodowego Dnia Mokradeł 2024
oraz przetłumaczonych przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. -> ->

Światowy Dzień Mokradeł to globalna kampania, której celem jest zwiększanie świadomości w zakresie terenów podmokłych. Dzień ten obchodzony jest co roku 2 lutego w rocznicę podpisania Konwencji o obszarach wodno-błotnych – międzynarodowego traktatu przyjętego w 1971 r., którego sygnatariuszami są 172 państwa nazywane Państwami-Stronami, w tym Polska!

Czytaj więcej na stronie World Wetlands Day
Sprawdź mapę obszarów wodno-błotnych w Polsce: Obszary Ramsar
Czytaj nasze artykuły: Bagna są Dobre!

Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!

Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.

  • 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar! Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%. Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
Zobacz inne formy wsparcia
  • Bagna są dobre!
  • Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka. Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak chroni przyrodę stowarzyszenie Jestem na pTAK!
  • Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak stowarzyszenie Jestem na pTAK! chroni przyrodę?
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie

Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!

Wpłać
na ptaki

Darowizna online

Zobacz pozostałe
formy wsparcia

Zobacz

Dołącz do społeczności

Poznaj Ogrody na pTAK! które tworzymy w całej Polsce. Czytaj o Nocy Sów. Odwiedź nasze ostoje przyrody.