Jak pomagać ptakom – poradniki

Poradnik prawny

Co robić kiedy widzisz, jak prace remontowe na Twoim bloku zagrażają gniazdującym tam ptakom?
Do kogo zadzwonić lub napisać kiedy w środku sezonu lęgowego wycinana jest aleja lipowa?
– mamy odpowiedzi, plan działania i gotowe pisma!

Ptaki w budynkach

Obok nas, w budynkach w których żyjemy, zamieszkują również ptaki. Wskutek zmiany krajobrazu oraz przez całkowite prawie wycięcie starych, dziuplastych drzew, ptaki były zmuszone dostosować się do zmienionego otoczenia i znaleźć sobie „inne domy”, zwykle w miejskich osiedlach.Naszymi sąsiadami są najczęściej Gołębie, Wróble, Kawki, Jerzyki, Szpaki i Jaskółki Oknówki. Poszczególne gatunki ptaków mają różne preferencje co do zajmowanych miejsc lęgowych. Gołąb gnieździ się głównie na strychach, loggiach oraz w różnych niszach, Wróbel zajmuje szczeliny za rynnami,
a Jaskółka Oknówka instaluje swoje gniazda w niszach okien i pod balkonami.

Wzmożona modernizacja budownictwa, którą można zauważyć na przestrzeni ostatnich kilku lat często pozbawia ptaki ich dotychczasowych miejsc lęgowych w budynkach oraz nierzadko prowadzi do ich śmierci. Niestety częstą praktyką jest zamykanie otworów wentylacyjnych do stropodachów, strącanie ptasich gniazd, kratowanie otworów wlotowych do gniazd czy wręcz zamurowywanie gniazd z pisklętami.

Istnieją na szczęście odpowiednie rozwiązania prawne, dzięki którym każdy z nas może działać i zapobiegać takim sytuacjom!

CO ZROBIĆ, GDY WIDZISZ, ŻE REMONT BUDYNKU ZAGRAŻA PTAKOM?

Działania, które możemy podejmować, gdy widzimy remont budynku (w tym termoizolacje) zagrażający ptakom, w dużej mierze zależą od pory roku, w której remont jest prowadzony, a także od gatunków ptaków, które takim remontem są zagrożone. W pierwszej części niniejszego poradnika przedstawiamy propozycję działań, które można podjąć w przypadku zidentyfikowania remontu zagrażającej ptakom. W dalszej części opracowania prezentujemy krótkie omówienie przepisów i uzasadnienie proponowanych działań oraz załączamy poniżej wzory pism, potrzebne do przeprowadzenia skutecznej interwencji.

Każdą sytuację należy oceniać indywidualnie i dopiero na tej podstawie decydować o podjęciu adekwatnych kroków faktycznych i prawnych.

Ogólne zasady prowadzenia remontu (prac termoizolacyjnych).
Remonty budynków, w szczególności ich docieplanie, są dla ptaków śmiertelnym zagrożeniem, w szczególności w okresie lęgowym, (mniej więcej od lutego do połowy października: w przypadku ptaków bytujących w budynkach mieszkalnych istotny jest zwłaszcza okres od lutego – ze względu na Puszczyka i do drugiej połowy sierpnia – ze względu na Jerzyka).

Art. 33 ust. 2 pkt 1 ustawy Prawo budowlane nakłada na inwestora obowiązek dołączenia do wniosku o pozwolenie na budowę szeregu dokumentów wymaganych przepisami szczególnymi, które muszą wykazywać, że projekt architektoniczno-budowlany ogranicza lub eliminuje wpływ na środowisko. Inwestor obowiązany jest działać zgodnie z prawem, a zatem również przestrzegać określonych zakazów, w tym wynikających z przepisów ustawy o ochronie przyrody. Jednym z nich jest zakaz niszczenia ostoi i siedlisk gatunków chronionych prawem (art. 52 ustawy o ochronie przyrody). Odstępstwa od tych zakazów wymagają uzyskania zezwoleń Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska i Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska z zakresu ochrony gatunkowej. Z kolei uzyskanie takiego zezwolenia wymaga wykonania przed rozpoczęciem remontu tzw. ekspertyzy ornitologicznej, określającej ewentualne siedliska chronionych gatunków ptaków. Bardzo ważne jest, aby została ona przeprowadzona w okresie, kiedy poszczególne gatunki faktycznie będą obecne na danym obiekcie (jeśli jest on przez nie zasiedlony).

Uzupełnieniem powyższego rozwiązania jest art. 75 ust. 1 ustawy Prawo Ochrony Środowiska, zgodnie z którym w trakcie prac budowlanych inwestor realizujący przedsięwzięcie jest obowiązany uwzględnić ochronę środowiska na obszarze prowadzenia prac.

Kiedy można prowadzić prace? Podczas remontu budynku zamieszkałego przez ptaki, konieczne jest dostosowanie czasu i sposobu prowadzenia prac do wymagań ochronnych ptaków, wynikających z ich biologii.

Na wykonywanie prac budowlanych w okresie lęgowym, nawet w pobliżu gniazd i miejsc lęgowych ptaków (bez ich niszczenia) wymagane jest zezwolenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Zakaz usuwania gniazd obowiązuje z kolei przez cały rok, ale w okresie od 16 października do końca lutego usuwanie gniazd jest możliwe, jeżeli wymagają tego względy bezpieczeństwa lub sanitarne. Na odstępstwo od tych ograniczeń również wymagane jest zezwolenie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska. Zezwolenie Generalnej Dyrekcji ochrony Środowiska jest natomiast niezbędne w przypadku planowanego umyślnego zabijania ptaków lub niszczeniach ich jaj (a zatem przykładowo gdy prace planowane są w okresie lęgowym i przewidywane jest zamurowanie siedlisk ptaków, w których mogą się one znajdować).

Jeżeli w trakcie prac remontowych ( jest to szczególnie często gdy są one prowadzone są bez zezwoleń), dochodzi do:

  • zniszczenia siedlisk, gniazd lub jaj,
  • płoszenia i niepokojenia ptaków objętych ochroną,
  • zagrażają one ptakom bytującym na terenie inwestycji lub ich siedliskom,

powinny one zostać natychmiast wstrzymane. Organ nadzoru budowlanego zobowiązany jest do wstrzymania prac budowlanych, pod groźbą odpowiedzialności karnej osoby fizycznej będącej organem nadzoru budowlanego, przewidzianej w art. 231 Kodeksu karnego.
Prowadzone prace może przerwać każdy z nas, wzywając Policję lub Straż Miejską. (szczegóły poniżej)

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w sytuacji stwierdzenia przypadku lub uzyskania dowodów zaistnienia uzasadnionego podejrzenia niezastosowania się do przepisów z zakresu ochrony przyrody może skierować sprawę do organów ścigania, powołując się na art. 131 pkt 14 ustawy o ochronie przyrody, zgodnie z którym kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom narusza zakazy w stosunku do roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową – podlega karze aresztu albo grzywny (alternatywną podstawą zgłoszenia może być art. 131 pkt 13 ustawy o ochronie przyrody, zgodnie z którym odpowiedzialności podlega ten, kto m.in. zabija zwierzęta lub niszczy ich siedliska). Zamurowanie piskląt traktowane jest jako przestępstwo i podlega karze aresztu, zgodnie z art. 35 ustawy o ochronie zwierząt. Zawiadomienie o możliwości popełnienia wykroczeń, o których mowa powyżej, może złożyć każdy, kto dostrzeże naruszenie omówionych wyżej zakazów, bezpośrednio do organów ścigania, z pominięciem Dyrekcji Ochrony Środowiska.

W niektórych przypadkach remont może być prowadzony w taki sposób, że oddziałuje na siedliska ptaków w sposób niezwykle istotny. Wówczas mogłaby zachodzić tzw. istotna szkoda w środowisku, o której mowa w art. 181 Kodeksu karnego. Jest to przestępstwo zagrożone karą pozbawienia wolności do lat 5.

Propozycja działań w przypadku zauważenia (planowanego) remontu zagrażającego ptakom.

Gdy otrzymaliśmy informację o planowanym remoncie lub widzimy już prowadzony remont, który w naszej ocenie zagraża ptakom, możemy podjąć następujące działania:

  • porozmawiać z osobą prowadzącą (planowane) prace / inwestorem i dowiedzieć się, czy przeprowadzona została ekspertyza ornitologiczna oraz, upewnić się, iż są oni świadomi ograniczeń związanych z gniazdującymi ptakami;
  • porozmawiać z osobami odpowiedzialnymi za (planowany) remont na temat m.in. możliwości przesunięcia remontu lub uwzględnienia działań, które pomogą uniknąć zniszczeń w ptasim środowisku;
  • poprosić osobę prowadzącą prace remontowe o zaprzestanie prac i przedstawienie pozwolenia wydanego przez Generalną lub Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska na odstępstwa od zakazów dotyczących prowadzenia prac w okresie lęgowym, zabijania zwierząt lub usuwania gniazd;
  • zrobić zdjęcie lub nagrać film i przeanalizować ewentualne pozwolenie wydane przez Generalną lub Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, sprawdzając czy pozwolenie zawiera zgodę na odstępstwa, które są konieczne w prowadzonych pracach;
  • zawiadomić Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego o planowanych lub prowadzonych pracach remontowych, które naszym zdaniem mogą powodować niszczenie miejsc bytowania ptaków, z żądaniem wstrzymania prac; (wzór pisma)
  • zawiadomić Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska o planowanych lub prowadzonych pracach remontowych, które naszym zdaniem mogą powodować niszczenie miejsc bytowania ptaków; (wzór pisma)
  • zawiadomić Straż Miejską lub Policję, jeśli stwierdziliśmy, że prowadzone prace powodują płoszenie lub niepokojenie ptaków w okresie lęgowym, zabijanie ptaków lub niszczenie ich gniazd, a brak jest stosownego pozwolenia lub nie okazano go nam.

Gdyby funkcjonariusze próbowali bagatelizować sprawę albo zasłaniali się nieznajomością przepisów, do czego oczywiście nie mają prawa, warto zapoznać ich z przepisami cytowanym powyżej. Tego rodzaju interwencja będzie miała z uwagi na konieczność szybkiej reakcji formę ustną. Nie zwalnia to jednak funkcjonariuszy z obowiązku sporządzenia notatki służbowej bądź protokołu z interwencji, na co również warto zwrócić im uwagę.

UWAGA. Prosimy zachować ostrożność przy podejmowaniu opisanych wyżej działań. Zdarza się, że na prośbę o przedstawienie pozwolenia, wezwana do przedstawienia pozwolenia osoba reaguje agresywnie, w tym wygłaszając groźby w naszym kierunku. Zalecamy – jeśli mamy taką możliwość – nagrywanie całej sytuacji (przynajmniej dźwięku) osobiście lub z pomocą osoby nam towarzyszącej. Nagranie takie może później służyć jako dowód w ewentualnej sprawie dotyczącej niszczenia siedlisk lub gróźb karalnych.

Ponadto, w przypadku wezwania Straży Miejskiej lub Policji należy uzyskać potwierdzenie złożenia zawiadomienia oraz spisać dane funkcjonariuszy, którzy przybyli z interwencją. Pomimo dokonania zgłoszenia telefonicznego, w przypadku nieuzyskania potwierdzenia zgłoszenia, warto złożyć również zawiadomienie pisemne według wzoru opisanego niżej.

Uwagi praktyczne

Z uwagi na fakt, że kontynuowanie prac remontowych może powodować istotne zniszczenia w siedliskach ptaków a pisemna procedura zgłaszania nieprawidłowości może trwać kilka lub kilkanaście dni, często jedynym sposobem zablokowania takich destrukcyjnych prac jest natychmiastowe wezwanie Straży Miejskiej lub Policji. Interwencja funkcjonariuszy zwykle skutecznie przerywa prowadzone prace remontowe, przynajmniej do czasu wyjaśnienia, czy remont odbywa się na podstawie stosownych pozwoleń. Równocześnie jednak, już po wezwaniu Straży Miejskiej lub Policji, warto skierować odpowiednie pisma – w zależności od zidentyfikowanej sytuacji – do Straży Miejskiej, Policji, Regionalnej lub Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, czy też Powiatowego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego.

Pisma należy podpisać, wskazując w treści swoje personalia (imię, nazwisko, adres, a dodatkowo warto podać również numer telefonu). Takie pismo można zanieść do właściwego urzędu lub wysłać pocztą (zgłoszenie drogą mailową zwykle nie jest traktowane jako oficjalne zgłoszenie i nie wymusza na organach podjęcia właściwych działań). W przypadku wysyłki pocztą, przed włożeniem pisma do koperty, należy zrobić jego kserokopię a co najmniej skan lub zdjęcie. Jeśli decydujemy się na wysyłkę pisma pocztą, wówczas dobrze zrobić to listem poleconym, by mieć potwierdzenie jego nadania.

PISMO DO REGIONALNEJ DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA[miejscowość], dnia [data] [imię i nazwisko zgłaszającego] [adres] [numer telefonu] Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
w [miejscowość] [adres – adresy dostępne są na lokalnych stronach internetowych RDOŚ] ZAWIADOMIENIE O MOŻLIWYM NARUSZENIU
PRZEPISÓW USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY
W dniu [data] stwierdziłem/ stwierdziłam [opisać szczegółowo co zauważyliśmy i gdzie to się
wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, w
szczególności poprzez wskazanie adresu]. Prace remontowe [opisać charakter prac]. W
budynku/ na jego ścianach zauważyłem/ zauważyłam [opisać jakie gatunki ptaków
zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta]. Zwróciłem/ zwróciłam się do osoby
prowadzącej prace remontowe o ich wstrzymanie i przedstawienie pozwolenia Generalnej lub
Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też
nie obejmowało ono niezbędnych odstępstw]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej
remont, osoba ta prowadziła prace dalej, co powoduje istotne zniszczenia w siedliskach
ptaków/ zabijanie ich/ niszczenie gniazd.
W związku z powyższym proszę o wydanie rozstrzygnięć wstrzymujących prowadzone prace
remontowe oraz zbadanie sprawy, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podjęcie
dalszych prawem przewidzianych działań, w tym zawiadomienie organów ścigania o
popełnionych wykroczeniach lub przestępstwa.
Proszę o informację o sposobie załatwienia sprawy.
____________________[imię i nazwisko, podpis]

PISMO DO GENERALNEJ DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA[miejscowość], dnia [data] [imię i nazwisko zgłaszającego] [adres] [numer telefonu] Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
ZAWIADOMIENIE O MOŻLIWYM NARUSZENIU
PRZEPISÓW USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY
W dniu [data] stwierdziłem/ stwierdziłam [opisać szczegółowo co zauważyliśmy i gdzie to się
wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, w
szczególności poprzez wskazanie adresu]. Prace remontowe [opisać charakter prac]. W
budynku/ na jego ścianach zauważyłem/ zauważyłam [opisać jakie gatunki ptaków
zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta]. Zwróciłem/ zwróciłam się do osoby
prowadzącej prace remontowe o ich wstrzymanie i przedstawienie pozwolenia Generalnej lub
Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też
nie obejmowało ono niezbędnych odstępstw]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej
remont, osoba ta prowadziła prace dalej, co powoduje istotne zniszczenia w siedliskach
ptaków/ zabijanie ich/ niszczenie gniazd.
W związku z powyższym proszę o wydanie rozstrzygnięć wstrzymujących prowadzone prace
remontowe oraz zbadanie sprawy, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podjęcie
dalszych prawem przewidzianych działań, w tym zawiadomienie organów ścigania o
popełnionych wykroczeniach lub przestępstwa.
Proszę o informację o sposobie załatwienia sprawy.
____________________[imię i nazwisko, podpis]

PISMO DO STRAŻY MIEJSKIEJ[miejscowość], dnia [data] [imię i nazwisko zgłaszającego] [adres] [numer telefonu] Straż Miejska w [miejscowość] [adres] ZAWIADOMIENIE O PODEJRZENIU POPEŁNIENIA WYKROCZENIA
W dniu stwierdziłem/ stwierdziłam [opisać szczegółowo co zauważyliśmy i gdzie to się
wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, w
szczególności poprzez wskazanie adresu]. Prace remontowe [opisać charakter prac]. W
budynku/ na jego ścianach zauważyłem/ zauważyłam [opisać jakie gatunki ptaków
zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta]. Zwróciłem/ zwróciłam się do osoby
prowadzącej prace remontowe o ich wstrzymanie i przedstawienie pozwolenia Generalnej lub
Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też
nie obejmowało ono niezbędnych odstępstw]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej
remont, osoba ta prowadziła prace dalej, co powoduje istotne zniszczenia w siedliskach
ptaków/ zabijanie ich/ niszczenie gniazd.
Przywołane okoliczności uzasadniają podejrzenie, że osoba odpowiedzialna za prace
remontowe mogła popełnić wykroczenia, o którym mowa w art. 131 pkt 13 i 14 ustawy o
ochronie przyrody lub art. 35 ustawy o ochronie zwierząt. W szczególności wydaje się, że –
wbrew przepisom ustawy o ochronie przyrody i aktów wykonawczych – doszło do niszczenia
gniazd i siedlisk oraz płoszenia ptaków/ niszczenia gniazd. Proszę o zbadanie sprawy i, jeśli
doszło do popełnienia wykroczenia, ukaranie jego sprawców.
Proszę o informację o sposobie załatwienia sprawy.
____________________[imię i nazwisko, podpis]

PISMO DO POLICJI[miejscowość], dnia [data] [imię i nazwisko zgłaszającego] [adres] [numer telefonu] Komisariat Policji w [miejscowość] [adres] ZAWIADOMIENIE O PODEJRZENIU POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA
W dniu stwierdziłem/ stwierdziłam [opisać szczegółowo co zauważyliśmy i gdzie to się
wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, w
szczególności poprzez wskazanie adresu]. Prace remontowe [opisać charakter prac]. W
budynku/ na jego ścianach zauważyłem/ zauważyłam [opisać jakie gatunki ptaków
zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta]. Zwróciłem/ zwróciłam się do osoby
prowadzącej prace remontowe o ich wstrzymanie i przedstawienie pozwolenia Generalnej lub
Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też
nie obejmowało ono niezbędnych odstępstw]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej
remont, osoba ta prowadziła prace dalej, co powoduje istotne zniszczenia w siedliskach
ptaków/ zabijanie ich/ niszczenie gniazd.
Przywołane okoliczności uzasadniają podejrzenie, że osoba odpowiedzialna za prace
remontowe mogła popełnić przestępstwo, o którym mowa w art. 181 Kodeksu karnego. W
szczególności wydaje się, że doszło do istotnej szkody w środowisku, polegającej na
zniszczeniu siedlisk/ gniazd gatunków objętych ochroną ścisłą. Proszę o zbadanie sprawy i,
jeśli doszło do popełnienia przestępstwa, ukaranie jego sprawców.
Proszę o informację o sposobie załatwienia sprawy.
____________________[imię i nazwisko, podpis]

PISMO DO POWIATOWEGO INSPEKTORATU NADZORU BUDOWLANEGO[miejscowość], dnia [data] [imię i nazwisko zgłaszającego] [adres] [numer telefonu] Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w [miejscowość] [adres] ZAWIADOMIENIE O PODEJRZENIU PROWADZENIA PRAC REMONTOWYCH
W SPOSÓB ZAGRAŻAJĄCY MIEJSCOM BYTOWANIA I ŻYCIU PTAKÓW
WRAZ Z WNIOSKIEM O WSTRZYMANIE ROBÓT
W dniu stwierdziłem/ stwierdziłam [opisać szczegółowo co zauważyliśmy i gdzie to się
wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, w
szczególności poprzez wskazanie adresu]. Prace remontowe [opisać charakter prac]. W
budynku/ na jego ścianach zauważyłem/ zauważyłam [opisać jakie gatunki ptaków
zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta]. Zwróciłem/ zwróciłam się do osoby
prowadzącej prace remontowe o ich wstrzymanie i przedstawienie pozwolenia Generalnej lub
Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też
nie obejmowało ono niezbędnych odstępstw]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej
remont, osoba ta prowadziła prace dalej, co powoduje istotne zniszczenia w siedliskach
ptaków/ zabijanie ich/ niszczenie gniazd.
Przywołane okoliczności uzasadniają wstrzymanie prac budowlanych na podstawie art. 50
ustawy Prawo budowlane i podjęcie czynności wyjaśniających oraz innych, właściwych do
stwierdzonych uchybień działań.
Proszę o informację o sposobie załatwienia sprawy.
____________________[imię i nazwisko, podpis]

PISMO DO REGIONALNEJ DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA
PISMO DO GENERALNEJ DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA
PISMO DO STRAŻY MIEJSKIEJ
PISMO DO POLICJI
PISMO DO POWIATOWEGO INSPEKTORATU NADZORU BUDOWLANEGO

Jak chronić ptaki w budynkach?
Gdzie budują gniazda Jaskółki Oknówki?

Nielegalna wycinka drzew

Działania, które możemy podejmować, gdy widzimy wycinkę drzew zagrażającą ptakom, w dużej mierze zależą od pory roku, a także od gatunków samych ptaków, którym zagraża taki wyrąb. W pierwszej części poradnika przedstawiamy propozycje działań, które można podjąć w takich sytuacjach. Później, na kolejnych stronach zaprezentujemy krótkie omówienie przepisów i uzasadnienie proponowanych kroków.

Ważne jest, aby każdą taką sytuację oceniać indywidualnie i dopiero na tej podstawie decydować o podjęciu konkretnych działań i kroków prawnych.

CO ZROBIĆ, GDY WIDZISZ, ŻE WYCINKA DRZEW ZAGRAŻA PTAKOM?

Działania, które możemy podejmować, gdy widzimy wycinkę drzew zagrażającą ptakom, w dużej mierze zależą od pory roku, a także od gatunków samych ptaków, którym zagraża taki wyrąb. W pierwszej części poradnika przedstawiamy propozycje działań, które można podjąć w takich sytuacjach. Później, na kolejnych stronach zaprezentujemy krótkie omówienie przepisów i uzasadnienie proponowanych kroków.

Ważne jest, aby każdą taką sytuację oceniać indywidualnie i dopiero na tej podstawie decydować o podjęciu konkretnych działań i kroków prawnych.

Co możemy zrobić, gdy jesteśmy świadkiem wycinki zagrażającej ptakom

Gdy jesteśmy świadkami wycinki drzew, która w naszej ocenie zagraża ptakom, mamy do wyboru kilka rozwiązań.

  1. Jeśli wycinka prowadzona jest w okresie od 16 października do końca lutego i obejmuje drzewa, na których znajdują się gniazda ptaków, lub jeśli podobna sytuacja ma miejsce od 1 marca do 15 października i dotyczy drzew, na których gniazdują ptaki, lub ma wpływ na miejsca, w których gniazdują ptaki, możesz:
  • poprosić osobę prowadzącą wycinkę („wycinającego”) o zaprzestanie prac i przedstawienie pozwolenia na wycinkę wydanego przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska;
  • wykonać telefonem komórkowym fotokopię i przeanalizować ewentualne pozwolenie na wycinkę wydane przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Należy sprawdzić, czy pozwolenie upoważnia do prowadzenia takich prac, czy w dokumencie jest informacja, że na drzewach znajdują się gniazda lub siedliska konkretnych gatunków ptaków oraz czy zostały uwzględnione inne – dostrzeżone przez nas – okoliczności, które mogły mieć wpływ na wydanie pozwolenia przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska;
  • jeśli wycinający nie pokażą nam pozwolenia lub prowadzone przez nich prace nie są ujęte w pozwoleniu albo jeśli dokument nie uwzględnia innych stwierdzonych przez nas okoliczności, które mogłyby wpłynąć na wydanie pozwolenia, należy uprzedzić wycinającego o możliwych konsekwencjach prawnych, w tym o sankcjach finansowych, a następnie zawiadomić Straż Miejską lub Policję oraz Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska. Podczas interwencji należy powołać się na art. 131 pkt 13 i 14 Ustawy o ochronie przyrody;
  • dodatkowo, jeśli okoliczności wskazują, że wycinka może być prowadzona w ramach działalności gospodarczej i dotyczy drzew o większych rozmiarach, wówczas należy zawiadomić również właściwego wójta / burmistrza / prezydenta miasta.
  1. Jeśli wycinka dotyczy siedlisk gatunków objętych ochroną ścisłą, bez względu na czas, w którym jest prowadzona, możesz:
  • poprosić wycinającego o zaprzestanie prac i przedstawienie pozwolenia na wycinkę wydanego przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, na podstawie którego prowadzone są prace (w takim przypadku pozwolenie wydane przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska jest niewystarczające);
  • wykonać telefonem komórkowym fotokopię i przeanalizować ewentualne pozwolenie na wycinkę wydane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, upewniając się, czy prowadzone prace są ujęte w pozwoleniu, czy jest informacja, że na drzewach znajdują się gniazda lub siedliska wymienionych gatunków ptaków i czy zostały uwzględnione inne zauważone przez na okoliczności, które mogły wpływać na wydanie pozwolenia przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska;
  • jeśli wycinający nie pokażą nam pozwolenia lub prowadzone przez nich prace nie są ujęte w takim dokumencie bądź jeśli pozwolenie nie uwzględnia innych stwierdzonych przez nas okoliczności, które mogłyby wpływać na wydanie takiego dokumentu, należy uprzedzić wycinającego o możliwych konsekwencjach prawnych, w tym sankcjach finansowych, a następnie zawiadomić Policję oraz Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska – podczas interwencji należy powołać się na art. 181 Kodeksu karnego oraz art. 131 pkt 13 i 14 Ustawy o ochronie przyrody;
  • dodatkowo, jeśli okoliczności wskazują, że wycinka może być prowadzona w ramach działalności gospodarczej i dotyczy drzew o większych rozmiarach, wówczas należy zawiadomić o tym również właściwego wójta / burmistrza / prezydenta miasta.
  1. Jeśli sytuacja dotyczy dużej powierzchni zajmowanej przez drzewa lub krzewy lub wiele gatunków ptaków, możesz:
  • poprosić wycinającego o zaprzestanie prac i przedstawienie pozwolenia na wycinkę wydanego przez Regionalną lub Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, na podstawie którego prowadzone są prace;
  • wykonać telefonem komórkowym fotokopię i przeanalizować ewentualne pozwolenie na wycinkę wydane przez Regionalną lub Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, sprawdzając, czy prowadzone prace mieszczą się w zakresie pozwolenia oraz czy w pozwoleniu jest informacja, że na drzewach znajdują się gniazda lub siedliska konkretnych gatunków ptaków i czy zostały uwzględnione inne zauważone przez ciebie okoliczności, które mogły wpływać na wydanie pozwolenia przez Regionalną lub Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska;
  • jeśli nie zostanie nam przedstawione pozwolenie lub prowadzone prace nie są ujęte w pozwoleniu lub pozwolenie nie uwzględnia innych stwierdzonych przez nas okoliczności, które mogły wpływać na wydanie takiego dokumentu, należy uprzedzić wycinającego o możliwych konsekwencjach prawnych, w tym o sankcjach finansowych, a następnie zawiadomić Policję oraz Regionalną lub Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska – podczas interwencji należy powołać się na art. 181 Kodeksu karnego oraz art. 131 pkt 13 i 14 Ustawy o ochronie przyrody;
  • dodatkowo, jeśli okoliczności wskazują, że wycinka może być prowadzona w ramach działalności gospodarczej i dotyczy drzew o większych rozmiarach, wówczas należy zawiadomić również właściwego wójta / burmistrza / prezydenta miasta.

Prosimy zachować ostrożność przy podejmowaniu opisanych wyżej działań. Zdarza się, że na prośbę o przedstawienie pozwolenia wycinający reaguje agresywnie, m.in. wygłaszając groźby w naszym kierunku. Zalecamy – jeśli jest taka możliwość – nagrywanie całej sytuacji (przynajmniej dźwięku) osobiście lub z pomocą towarzyszącej nam osoby. Takie nagranie może później posłużyć jako dowód w ewentualnej sprawie dotyczącej nielegalnej wycinki lub gróźb karalnych.

Ponadto w przypadku wezwania Straży Miejskiej lub Policji od funkcjonariuszy należy uzyskać potwierdzenie złożenia zawiadomienia oraz spisać dane osób, które przybyły z interwencją. Jeśli jednak nie uzyskamy takiego potwierdzenia, warto złożyć pisemne zawiadomienie według wzoru przedstawionego w niniejszym opracowaniu.

Ogólne zasady wycinki

Zgodnie z zasadami wycinka drzew powinna zostać poprzedzona uzyskaniem pozwolenia – wydanym przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta. Nowe przepisy przewidują jednak szereg zwolnień z obowiązku uzyskania takiego dokumentu. Zwolnienia te dotyczą przede wszystkim osób fizycznych: mogą one wycinać na swojej nieruchomości każde drzewo – bez względu na jego obwód – w celach niezwiązanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (przy czym warto podkreślić, że działalność rolnicza to również działalność gospodarcza). Pozwolenie nie jest potrzebne również w sytuacjach, jeśli wycinane są m.in. pojedyncze krzewy, krzewy rosnące w skupiskach o powierzchni do 25 m2, drzewa o niewielkim obwodzie pnia (80 cm w przypadku topoli, wierzby i klonu; 65 cm w przypadku kasztanowca, robinii i platanu; a 50 cm dla pozostałych drzew) oraz drzewa i krzewy owocowe.

Osoby prowadzące wycinkę zawsze warto zapytać, na jakiej podstawie wykonują te prace, a przede wszystkim, czy korzystają z odpowiedniego zwolnienia, a jeśli nie, to czy posiadają stosowne pozwolenie. Pozwolenie powinno dokładnie określać, jakiego drzewa dotyczy, czyli m.in. wskazywać jego położenie, obwód i określać gatunek. Jeśli będziemy mieć możliwość zapoznania się z takim dokumentem, należy się upewnić, czy wycinka na pewno mieści się w zakresie analizowanego przez nas pozwolenia.

Wycinkę drzew prowadzoną bez pozwolenia należy zgłosić do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, który – po zbadaniu sprawy i stwierdzeniu, że działania te są prowadzone bez pozwolenia – może nałożyć na wycinającego bardzo wysokie kary administracyjne sięgające kilkuset tysięcy złotych za każde drzewo.

Niezależnie od opisanych wyżej zasad wycinka drzew i krzewów napotyka kolejne ograniczenia w zależności od okresu, w którym się odbywa, oraz od żyjących na nich i w ich otoczeniu gatunków ptaków.

Wycinka w okresie od 1 marca do 15 października

Zgodnie z prawem między 1 marca a 15 października każdego roku – czyli w umownym okresie lęgowym wszystkich gatunków ptaków – zasadniczo nie można prowadzić żadnych prac, w tym związanych z wycinką drzew lub krzewów, w miejscach zasiedlonych przez ptaki (wyjątek stanowią gołębie, choć również ich gniazda są chronione, gdy pojawią się w nich młode). Oznacza to, że nie tylko nie można wycinać drzew i krzewów, na których gniazdują ptaki, ale także nie można prowadzić prac w bezpośrednim sąsiedztwie (w obszarze potencjalnego oddziaływania) takich miejsc, gdyż mogłoby to negatywnie wpływać na miejsca rozrodu i wychowania młodych.

Wycinka drzew lub krzewów w okresie od 1 marca do 15 października możliwa jest albo po uzyskaniu specjalnego pozwolenia wydanego przez Regionalną Dyrekcję Ochrony Środowiska, albo gdy drzewa lub krzewy zagrażają bezpieczeństwu lub są chore czy martwe.

Wycinka w okresie od 16 października do końca lutego

W tym okresie wycinka drzew, na których znajdują się ptasie gniazda, możliwa jest jedynie po wcześniejszym usunięciu gniazd. To z kolei dopuszczalne jest tylko w sytuacji, gdy przemawiają za tym względy bezpieczeństwa lub względy sanitarne. Trzeba koniecznie pamiętać, że zwolnienie z obowiązku uzyskania pozwolenia nie oznacza zgody na uśmiercanie zwierząt ani na niszczenie czy uszkadzanie gniazd – tylko na ich usunięcie.

Wycinka a gatunki chronione

Wspomniane okresy lęgowe zasadniczo dotyczą wszystkich gatunków ptaków. Są jednak gatunki, których okres lęgowy wypada w innym terminie. I tak w przypadku bielika trwa on od stycznia do lipca, wróble lęgną się od lutego / marca do sierpnia, a młode jerzyków przychodzą na świat od maja do sierpnia.

Wyjątki pozwalające na wycinkę drzew i krzewów nie dotyczą niektórych gatunków podlegających ochronie ścisłej (takich jak np. głuszec, cietrzew, kulon, rybołów, gadożer, orlik grubodzioby, orzeł przedni, syczek, puszczyk mszarny). W przypadku tych gatunków istnieje bezwzględny zakaz niszczenia siedlisk lub ostoi – są to bowiem obszary rozrodu, wychowu młodych, odpoczynku, migracji lub żerowania. Listę takich gatunków zawiera Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 roku w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt.

Wycinka jako wykroczenie lub przestępstwo

Wycinka drzew prowadząca do niszczenia siedlisk ptaków (lub ich zabijania) stanowi co najmniej wykroczenie, o którym mowa w art. 131 pkt 13 Ustawy o ochronie przyrody, zgodnie z którym: Kto wbrew przepisom art. 125 [przepis ten zabrania niszczenia siedlisk z wyjątkiem określonych sytuacji] zabija zwierzęta, niszczy rośliny lub grzyby lub niszczy siedliska roślin, zwierząt lub grzybów – podlega karze aresztu albo grzywny; ewentualnie wykroczenie z art. 131 pkt 14 Ustawy o ochronie przyrody: Kto bez zezwolenia lub wbrew jego warunkom narusza zakazy w stosunku do roślin, zwierząt lub grzybów objętych ochroną gatunkową – podlega karze aresztu albo grzywny. O niszczeniu siedlisk lub naruszeniu innych zakazów – takich jak m.in. wycinka drzew lub krzewów – powinny zostać zawiadomione Straż Miejska lub Policja.

W niektórych przypadkach wycinka drzew może stanowić nie wykroczenie, lecz przestępstwo, o którym mowa w art. 181 Kodeksu karnego. Zgodnie z nim:

§ 1.      Kto powoduje zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

§ 2.      Kto, wbrew przepisom obowiązującym na terenie objętym ochroną, niszczy albo uszkadza rośliny lub zwierzęta, powodując istotną szkodę, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 3.      Karze określonej w § 2 podlega także ten, kto niezależnie od miejsca czynu niszczy albo uszkadza rośliny lub zwierzęta pozostające pod ochroną gatunkową, powodując istotną szkodę.

§ 4.      Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 5.      Jeżeli sprawca czynu określonego w § 2 lub 3 działa nieumyślnie, podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności.

Opisane wyżej działania można uznać za przestępstwo na przykład w sytuacji, gdy wycinka prowadzona jest bez wymaganych pozwoleń na dużym obszarze lub negatywnie oddziałuje na siedliska ptaków objętych ochroną ścisłą. Ostateczna ocena, czy doszło do popełnienia przestępstwa czy nie, będzie należała do organów ścigania prowadzących sprawę po uzyskaniu przez nie opinii od specjalistów z zakresu ornitologii lub ochrony środowiska. Jeśli widzimy zagrożenie popełnienia przestępstwa, należy zawiadomić Policję.

            Uwagi praktyczne

Z uwagi na fakt, że wycinka jest krótkotrwałym zdarzeniem, a pisemna procedura zgłaszania nieprawidłowości może trwać kilka lub kilkanaście dni, często jedynym sposobem zablokowania takiej wycinki jest natychmiastowe wezwanie Straży Miejskiej lub Policji. Interwencja funkcjonariuszy zwykle skutecznie przerywa prace wycinkowe, przynajmniej do czasu wyjaśnienia, czy wycinający posiada stosowne pozwolenia. Równocześnie jednak, już po wezwaniu Straży Miejskiej lub Policji, warto skierować odpowiednie pisma – w zależności od sytuacji – do Straży Miejskiej, Policji, Regionalnej lub Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska czy też wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

Pisma należy podpisać, wskazując w treści swoje dane osobowe (imię, nazwisko i adres; warto podać również numer telefonu). Takie pismo można złożyć w odpowiednim urzędzie lub wysłać pocztą (zgłoszenie drogą mailową zwykle nie jest traktowane jako oficjalne i nie wymusza na organach podjęcia właściwych działań). W przypadku wysyłki pocztą przed włożeniem pisma do koperty należy wykonać jego kserokopię, a przynajmniej skan lub zdjęcie. Jeśli decydujemy się na wysyłkę pisma pocztą, najlepiej nadać ją listem poleconym, by mieć potwierdzenie.

Poniżej wzory przykładowych pism:

  1. PISMO DO REGIONALNEJ DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA
[miejscowość], dnia [data]

[imię i nazwisko zgłaszającego][adres] [numer telefonu]

Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
w [miejscowość][adres – adresy dostępne są na lokalnych stronach internetowych RDOŚ]

ZAWIADOMIENIE O MOŻLIWYM NARUSZENIU
PRZEPISÓW USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY

W dniu […] stwierdziłem/stwierdziłam [opisać szczegółowo, co zauważyliśmy i gdzie to się wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, szczególnie poprzez wskazanie adresu]. Wycinka obejmowała [opisać gatunki, ilość i wielkość drzew]. Na drzewach i w ich pobliżu zauważyłem/zauważyłam [opisać jakie gatunki ptaków zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta]. Zwróciłem/zwróciłam się do osoby prowadzącej wycinkę o przedstawienie pozwolenia na jej przeprowadzenie, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też jego zakres nie obejmował wycinki danego drzewa, czy z treści wynikało, że nie uwzględniono istotnych okoliczności, takich jak obecność gniazd, określonych gatunków ptaków – na czym polegały rozbieżności]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej wycinkę osoba ta nadal prowadziła wycinkę / istnieje ryzyko, że wycinka będzie nadal prowadzona.

W związku z powyższym proszę o wydanie dyspozycji wstrzymujących prowadzoną wycinkę oraz zbadanie sprawy, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości o podjęcie dalszych przewidzianych prawem działań.

Proszę o informację o działaniach podjętych w celu rozwiązania problemu

____________________[imię i nazwisko, podpis]

  1. PISMO DO GENERALNEJ DYREKCJI OCHRONY ŚRODOWISKA
[miejscowość], dnia [data]

[imię i nazwisko zgłaszającego][adres] [numer telefonu]

Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska
ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa

ZAWIADOMIENIE O MOŻLIWYM NARUSZENIU
PRZEPISÓW USTAWY O OCHRONIE PRZYRODY

W dniu […] stwierdziłem/stwierdziłam [opisać szczegółowo, co zauważyliśmy i gdzie to się wydarzyło, w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, szczególnie poprzez wskazanie adresu]. Wycinka obejmowała [opisać gatunki, ilość i wielkość drzew, a także rozległość wycinki]. Na drzewach i w ich pobliżu zauważyłem/zauważyłam [opisać, jakie gatunki ptaków zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta, szczególnie gatunki objęte ochroną ścisłą]. Zwróciłem/zwróciłam się do osoby prowadzącej wycinkę o przedstawienie pozwolenia na jej przeprowadzenie, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też jego zakres nie obejmował wycinki danego drzewa, czy z treści wynikało, że nie uwzględniono istotnych okoliczności, takich jak obecność gniazd, określonych gatunków ptaków – na czym polegały rozbieżności]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej wycinkę osoba ta nie zaprzestała działania / istnieje ryzyko, że wycinka będzie nadal prowadzona.

W związku z powyższym proszę o wydanie rozstrzygnięć wstrzymujących prowadzoną wycinkę oraz zbadanie sprawy, a w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości podjęcie dalszych działań przewidzianych prawem.

Proszę o informację o działaniach podjętych w celu rozwiązania problemu.

____________________[imię i nazwisko, podpis]

  1. PISMO DO STRAŻY MIEJSKIEJ
[miejscowość], dnia [data]

[imię i nazwisko zgłaszającego][adres] [numer telefonu]

Straż Miejska w [miejscowość][adres]

ZAWIADOMIENIE O PODEJRZENIU POPEŁNIENIA WYKROCZENIA

W dniu […] stwierdziłem/stwierdziłam [opisać szczegółowo, co zauważyliśmy i gdzie to się wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, szczególnie poprzez wskazanie adresu]. Wycinka obejmowała [opisać rodzaje, ilość i wielkość drzew]. Na drzewach i w ich pobliżu zauważyłem/zauważyłam [opisać, jakie gatunki ptaków zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta]. Zwróciłem/zwróciłam się do osoby prowadzącej wycinkę o przedstawienie pozwolenia na jej przeprowadzenie, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też jego zakres nie obejmował wycinki danego drzewa, czy z treści wynikało, że nie uwzględniono istotnych okoliczności, takich jak obecność gniazd, określonych gatunków ptaków – na czym polegały rozbieżności]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej wycinkę, osoba ta nie zaprzestała swoich działań / istnieje ryzyko, że wycinka będzie nadal prowadzona.

Przywołane okoliczności uzasadniają podejrzenie, że osoba prowadząca wycinkę mogła popełnić wykroczenia, o którym mowa w art. 131 pkt 13 i 14 ustawy o ochronie przyrody.
W szczególności wydaje się, że – wbrew przepisom ustawy o ochronie przyrody i aktów wykonawczych – doszło do niszczenia gniazd i siedlisk oraz płoszenia ptaków. Proszę o zbadanie sprawy i, jeśli doszło do popełnienia wykroczenia, ukaranie jego sprawców.

Proszę o informację o działaniach podjętych w celu rozwiązania problemu.

____________________[imię i nazwisko, podpis]

  1. PISMO DO POLICJI
[miejscowość], dnia [data]

[imię i nazwisko zgłaszającego][adres] [numer telefonu]

Komisariat Policji w [miejscowość][adres]

ZAWIADOMIENIE O PODEJRZENIU POPEŁNIENIA PRZESTĘPSTWA

W dniu […] stwierdziłem/stwierdziłam [opisać szczegółowo, co zauważyliśmy i gdzie to się wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, szczególnie poprzez wskazanie adresu]. Wycinka obejmowała [opisać gatunki, ilość i wielkość drzew, a także rozległość wycinki]. Na drzewach i w ich pobliżu zauważyłem/zauważyłam [opisać, jakie gatunki ptaków zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta, zwłaszcza gatunki objęte ochroną ścisłą]. Zwróciłem/zwróciłam się do osoby prowadzącej wycinkę o przedstawienie pozwolenia na jej przeprowadzenie, ale [opisać, czy pozwolenia nie pokazano, czy też jego zakres nie obejmował wycinki danego drzewa, czy z treści wynikało, że nie uwzględniono istotnych okoliczności, takich jak obecność gniazd, określonych gatunków ptaków – na czym polegały rozbieżności]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej wycinkę, osoba ta nie zaprzestała swoich działań / istnieje ryzyko, że wycinka będzie nadal prowadzona.

Przywołane okoliczności uzasadniają podejrzenie, że osoba prowadząca wycinkę mogła popełnić przestępstwo, o którym mowa w art. 181 Kodeksu karnego. W szczególności wydaje się, że doszło do istotnej szkody w środowisku, polegającej na zniszczeniu siedlisk/gniazd gatunków objętych ochroną ścisłą. Proszę o zbadanie sprawy i, jeśli doszło do popełnienia przestępstwa, ukaranie jego sprawców.

Proszę o informację o działaniach podjętych w celu rozwiązania problemu.

____________________[imię i nazwisko, podpis]

  1. PISMO DO WÓJTA / BURMISTRZA / PREZYDENTA MIASTA
[miejscowość], dnia [data]

[imię i nazwisko zgłaszającego][adres] [numer telefonu]

Wójt Gminy/ Burmistrz/ Prezydent Miasta [miejscowość][adres urzędu gminy/ miasta]

ZAWIADOMIENIE O PODEJRZENIU USUNIĘCIA DRZEW BEZ ZEZWOLENIA
ORAZ BEZ UISZCZENIA STOSOWNEJ OPŁATY ADMINISTRACYJNEJ

W dniu […] stwierdziłem / stwierdziłam [opisać szczegółowo, co zauważyliśmy i gdzie to się wydarzyło w sposób umożliwiający identyfikację nieruchomości i jej właściciela, szczególnie poprzez wskazanie adresu]. Wycinka obejmowała [opisać gatunki, ilość i wielkość drzew, a także rozległość wycinki]. Na drzewach i w ich pobliżu zauważyłem / zauważyłam [opisać, jakie gatunki ptaków zauważyliśmy oraz czy widzieliśmy gniazda lub pisklęta, szczególnie gatunki objęte ochroną ścisłą]. Zwróciłem / zwróciłam się do osoby prowadzącej wycinkę o przedstawienie zezwolenia na jej przeprowadzenie, ale [opisać, czy zezwolenia nie pokazano, czy też jego zakres nie obejmował wycinki danego drzewa, czy z treści wynikało, że nie uwzględniono istotnych okoliczności, takich jak istnienie gniazd czy określonych gatunków ptaków – na czym polegały rozbieżności]. Pomimo zwrócenia uwagi osobie prowadzącej wycinkę, osoba ta nie zaprzestała swoich działań / istnieje ryzyko, że wycinka będzie nadal prowadzona.

Przywołane okoliczności uzasadniają podejrzenie, że osoba prowadząca wycinkę nie uzyskała uprzedniego zezwolenia na usunięcie drzew zgodnie z art. 83 i n. ustawy o ochronie przyrody. Proszę o zbadanie sprawy i podjęcie stosownych działań.

Proszę o informację o działaniach podjętych w celu rozwiązania problemu.

____________________[imię i nazwisko, podpis]

Jak bronić drzew przed nielegalną wycinką?
Jak chronić drzewa przed nielegalną wycinką?

Jak zakazać polowania na Twojej działce?

Według obecnie obowiązujących przepisów „wyłączenie gruntu z obwodu łowieckiego” zostało zastąpione „oświadczeniem o zakazie wykonywania polowania na nieruchomości”. Ustawodawca określił sposób postępowania w tej sprawie w art. 27b ustawy Prawo łowieckie.

Do złożenia oświadczenia uprawniony jest jedynie (1) właściciel albo użytkownik wieczysty nieruchomości, która ma zostać objęta zakazem polowań, (2) będący osobą fizyczną. Pierwsze oznacza, że oświadczenia nie może złożyć np. dzierżawca lub użytkownik nieruchomości (ale może je złożyć właściciel lub użytkownik wieczysty, nawet jeśli oddał nieruchomość w dzierżawę lub użytkowanie). Drugie z kolei oznacza, że zakazem polowań mogą zostać objęte wyłącznie nieruchomości, które są własnością osób fizycznych, a nie prawnych (tj. oświadczenia o zakazie polowań nie mogą złożyć właściciele lub użytkownicy wieczyści nieruchomości, którzy są osobami prawnymi: spółki, stowarzyszenia, fundacje, czy też inne podmioty – w uproszczeniu – wpisane do KRS).

Oświadczenie składa się osobiście przed starostą właściwym dla miejsca położenia nieruchomości. Niekiedy uprawnienia starosty wykonuje prezydent miasta (w przypadku miast na prawach powiatu).

Większość starostw posiada na stronach internetowych wzory takich oświadczeń (proponujemy wpisać w dowolnej wyszukiwarce słowa „oświadczenie o zakazie polowań” oraz nazwę miasta/ powiatu) – wystarczy je wydrukować i uzupełnić. Niekiedy wydrukowane formularze mogą być dostępne na miejscu w urzędzie. Jeśli jednak z jakichś przyczyn dane starostwo nie udostępnia formularza zawsze można sporządzić takie oświadczenie we własnym zakresie (również wzorując się na oświadczeniach udostępnianych przez inne starostwa, ponieważ nie ma jednej „oficjalnej” jego wersji).

W oświadczeniu powinny zostać wskazane dane wnioskodawcy (tj. osoby składającej oświadczenie), adresata (tj. właściwego starosty/ prezydenta miasta), oznaczenie nieruchomości, która ma zostać objęta oświadczeniem o zakazie polowań (numer działki oraz obręb, ewentualnie numer księgi wieczystej).

Przykładowo oświadczenie może wyglądać tak:

[nazwa miejscowości], dnia [data] [imię i nazwisko] [adres zamieszkania] [nazwa organu – adresata] [adres organu]

OŚWIADCZENIE
O ZAKAZIE WYKONYWANIA POLOWANIA NA NIERUCHOMOŚCI

Zgodnie z art. 27b ustawy z dnia 13 października 1995 roku Prawo Łowieckie jako [właściciel/ użytkownik wieczysty] nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka/działki nr: [numer działki], obręb nr [numer obrębu] w gminie [nazwa gminy] / [ewentualnie: numer księgi wieczystej, która jest prowadzona dla nieruchomości], oświadczam, że zakazuję polowania na ww. nieruchomości.

[czytelny podpis]

Dzięki Tobie te miejsca zmieniają się w raj dla ptaków!

Lajkujesz z kanapy, czy działasz w terenie? Działaj z nami w taki sposób, jaki najbardziej Ci odpowiada.

  • 23 000 dolarów rocznie! Co najmniej tyle warte są różnorodne usługi jakie dostarczają nam zdrowe bagna w przeliczeniu na jeden tylko hektar! Tereny mokradłowe (bagna, podmokłe łąki) są jednym z najszybciej zanikających typów siedlisk przyrodniczych w skali nie tylko Polski, czy Europy, ale całego świata! Znikające ptaki wodno-błotne są niestety smutnym dowodem tych zmian. Tylko w ciągu ostatnich 30-40 lat populacja Czajki Vanellus vanellus skurczyła się o 55% , Krwawodzioba Tringa totanus o 54%, Kszyka Gallinago gallinago o 48%, Potrzosa Emberiza schoeniclus o 38%, Strumieniówki Locustella fluviatilis o 74%, Świerszczaka Locustella naevia o 73%, a Pliszki żółtej Motacilla flava o 76%. Pomóż nam tworzyć kolejne ostoje dla ptaków!
Zobacz inne formy wsparcia
  • Bagna są dobre!
  • Symbolem naszego rezerwatu jest Sasanka. Sasankowe murawy to dobrze zachowane murawy ciepłolubne na malowniczych, zboczach byłego wyrobiska piasku.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak chroni przyrodę stowarzyszenie Jestem na pTAK!
  • Symbolem naszej ptasiej ostoi jest Żuraw. Gatunek może niezbyt oryginalny, ale to właśnie parę tych ptaków mieliśmy okazję zobaczyć, gdy ostatnio odwiedziliśmy to miejsce.
Zobacz inne formy wsparcia
  • Jak stowarzyszenie Jestem na pTAK! chroni przyrodę?
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz więcej
  • Naucz się rozpoznawać ptaki! Kurs online - jak rozpoznawać ptaki? zobacz wydarzenie

Pomóż nam! Twoje wsparcie pozwala chronić Przyrodę!

Wpłać
na ptaki

Darowizna online

Zobacz pozostałe
formy wsparcia

Zobacz

Dołącz do społeczności

Poznaj Ogrody na pTAK! które tworzymy w całej Polsce. Czytaj o Nocy Sów. Odwiedź nasze ostoje przyrody.